Ο ΚΑΙΡΟΣ

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΓΩΝΙΑ –Νασιόπουλος Απόστολος

Κυριακή 16 Μαΐου 2010

Πως να γράψετε πολύ καλά στα Αρχαία

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Τα Αρχαία είναι μάθημα αυξημένης βαρύτητας και με υψηλά ποσοστά αποτυχίας , ενώ οι αριστούχοι μέχρι το 2007 κυμαίνονταν σε χαμηλότερα επίπεδα του 4%. Η μεγάλη ανατροπή έγινε το 2008, αφού οι αριστούχοι ξεπέρασαν το 9,5% που είναι και το καλύτερο ρεκόρ στην ιστορία των εξετάσεων.

Υψηλό θεωρείται και το περσινό 8,38%. Αλλωστε το ποσοστό αποτυχίας του 2009 μειώθηκε δραστικά και αποτελεί το χαμηλότερο ποσοστό στην ιστορία των εξετάσεων (39,71%). Το υψηλότερο ποσοστό με βαθμολογία κάτω από τη βάση πλησίασε το 57% το 2003.

Τα θέματα

*
Δίνεται στους μαθητές απόσπασμα διδαγμένου κειμένου 12-20 στίχων με νοηματική συνοχή και τους ζητείται:
Α. να μεταφράσουν ένα τμήμα του 8-10 στίχων στη νέα ελληνική και
Β. να απαντήσουν σε:
(α) Δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές, που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες/ αξίες/ προβλήματα, στη στάση/ ήθος/ χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό/ κοινωνικό/ πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/ σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/ αισθητικά θέματα, με βάση ολόκληρο το ανωτέρω απόσπασμα.
(β) Μία (1) ερώτηση ερμηνευτική που αναφέρεται σε τμήματα του από μετάφραση διδασκόμενου κειμένου, σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα. Σε αυτή την περίπτωση δίνεται στους μαθητές σε φωτοτυπία το συγκεκριμένο μεταφρασμένο τμήμα.

(γ) Μία (1) ερώτηση που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος, στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή το έργο του.

(δ) Μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
*
Δίνεται επίσης αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου 10-12 στίχων και ζητείται:

Α. να το μεταφράσουν στη νέα ελληνική και

Β. να απαντήσουν σε:

(α) Μία (1) ερώτηση γραμματικής και

(β) Μία (1) ερώτηση συντακτικού.

Κάθε ερώτηση του αδίδακτου κειμένου μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα, ανάλογα με το είδος των ερωτήσεων που χρησιμοποιούνται.

*

Η βαθμολογία κατανέμεται ως εξής:

Α. Η μετάφραση του διδαγμένου κειμένου βαθμολογείται με 10 μονάδες και του αδίδακτου με 20 μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας.

Β. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 10 μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας

ΤΟ ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ KEIMENO

*
Αρχίζουμε από το πιο εύκολο προς το πιο δύσκολο, απαιτητικό και χρονοβόρο. Άρα αρχίζουμε με εισαγωγή, λεξιλογικές ασκήσεις, μετάφραση.
*
Πριν αρχίσουμε να γράφουμε ανακαλούμε στη μνήμη μας τόσο την παράγραφο που απαιτείται να γράψουμε στην εισαγωγή όσο και τη μετάφραση.

*

Διερευνούμε την εκφώνηση υπογραμμίζοντας τις λέξεις - κλειδιά. στε να κατανοήσουμε ακριβώς το ή τα ζητούμενα.

*
Αν έχουμε αμφιβολία για το αν πρέπει κάτι να συμπεριληφθεί στην απάντηση ή όχι, το γράφουμε, αφού, όπως είναι γνωστό, αυτό που πλεονάζει, κατά κανόνα, δεν έχει βαθμολογικές επιπτώσεις.

*
Στις ερμηνευτικές παρατηρήσεις προσέχουμε τη δομή της παραγράφου, το λεξιλόγιό μας και ειδικότερα τους φιλοσοφικούς, αριστοτελικούς ή πλατωνικούς όρους, αλλά και τον τρόπο σύνταξης.
*
Προσεκτική μετάφραση που ν αποδίδει το ύφος του συγγραφέα.
*
Συστηματική μελέτη και γνώση των εισαγωγών και των ερμηνευτικών σχολίων.

*

Η «παπαγαλία» δεν βοηθά. Αντίθετα απαιτείται κατανόηση και αξιολόγηση του περιεχομένου στο σύνολό του και δυνατότητα εμβάθυνσης στα επιμέρους θέματα που θίγονται.

ΤΟ ΑΔΙΔΑΚΤΟ KEIMENO
*
Επαρκής γνώση της γραμματικής και του συντακτικού που προαπαιτεί συστηματική προσπάθεια και συχνές επαναλήψεις.
*
Εξάσκηση σε πολλά κείμενα και εξοικείωση με τον αρχαιοελληνικό λόγο και μάλιστα στις ποικίλες μορφές του (ρητορικά, φιλοσοφικά και ιστοριογραφικά κείμενα).
*
Προσεκτική μετάφραση σε φυσικό νεοελληνικό λόγο του αδίδακτου κειμένου.
*
Προσοχή στα συμφραζόμενα για να αποδοθούν σωστά άγνωστες ή δίσημες λέξεις.

5 ΒΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ 5 ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ

ΤΑ ΣΩΣΤΑ

1 Ψύχραιμη και προσεκτική μελέτη των κειμένων και των ερωτήσεων που δίνονται.

2 Προσεκτική, χωρίς βιασύνη, διατύπωση των απαντήσεων.

3 Ολοκληρωμένες απαντήσεις, χωρίς παραλείψεις, σωστά διατυπωμένες και ορθογραφημένες.

4 Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν διαθέσιμο χρόνο για μια προσεκτική ανάγνωση όλου του γραπτού τους, πριν το παραδώσουν.

5 Ο τελικός έλεγχος είναι πολύ σημαντικός, αφού βοηθά στην αποφυγή παραλείψεων και άστοχων διατυπώσεων.

ΤΑ ΛΑΘΗ

1 Διαφορετικοί τύποι από αυτούς που ζητούνται στη γραμματική παρατήρηση (Από απρόσεκτη ανάγνωση της παρατήρησης).

2 Ελλιπής εφαρμογή του πολυτονικού συστήματος που ισχύει στην αρχαία ελληνική γλώσσα.

3 Η αποστήθιση της μετάφρασης του διδαγμένου κειμένου έτσι που ο υποψήφιος να μην ξέρει που πρέπει να σταματήσει ή να αποδώσει το συγκεκριμένο απόσπασμα.

4 Επέκταση στην παρατήρηση της εισαγωγής ακόμα και σε στοιχεία που δεν ζητούνται.

5 Μεγάλη έκταση και «εκτός θέματος» στις απαντήσεις στις ερμηνευτικές ερωτήσεις. Ο προσδιορισμός δεδομένων- ζητουμένων και ένα στοιχειώδες σχεδιάγραμμα ανάλυσης θα βοηθήσει και στο ευσύνοπτο μέγεθος και στην πληρότητα των απαντήσεων.
πηγή: www.alfavita.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου