Ο ΚΑΙΡΟΣ

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΓΩΝΙΑ –Νασιόπουλος Απόστολος

Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2018

Ο ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ




Ο ΕΦΗΒΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ

Oι σχσεις γονων και παιδιν κατ την περοδο αυτ χαρακτηρζονται απ μια κατσταση αμοιβαας δυσπροσαρμοστας. Η ηλικα, αλλ και οι εποχικς αντιλψεις, χουν μεγαλσει το «χσμα των γενεν». Ποια εναι τα ατια που δημιουργον την κατσταση αυτ; Ας δομε πρτα εκενα που αφορον στους γονες και στερα εκενα που αφορον στους εφβους.
Οι γονες πτε εννοον να βλπουν τους εφβους, γιους κρες υψηλκορμους πλον, σαν μικρ παιδι (ιδως οι μητρες) και πτε σαν δη ριμους. Επομνως φρονται αντστοιχα, δηλαδ συγκεχυμνα. Μερικο γονες βλπουν τα παιδι τους αινιγματικ και γιʹ αυτ κρνουν σοφ να μην επεμβανουν καθλου, μχρι να περσει η περοδος αυτ. Οι γονες φρονται τσι, ετε γιατ δε διαθτουν στη συμπεριφορ τους ψυχολογικ πλαστικτητα και ευκινησα και συγχρνως θεωρον πιο βολικ να φρονται πντα με τον διο τρπο, ετε γιατ τα φερσματα των εφβων τους πτε εναι φερσματα παιδιν και πτε μεγλων.
Οι φηβοι απ την πλευρ τους αλλζουν (τουλχιστον) συμπεριφορ απναντι στους γονες. Το πνεμα τους, ικαν πλον για κριτικ, διλυσε τη μαγικ νεφλη της γονεϊκς τελειτητας, που χρειαζταν η παιδικ ψυχολογα και, τρα, κριτικρει τη συμπεριφορ των γονιν τους. Δεχνουν πως η εξουσα των γονιν τους εναι δυσβστακτη και ανεξγητη, πως σο και αν δικαιολογσουν οι γονες τη συμπεριφορ τους
την εκσυγχρονσουν δεν μπορον να μη θεωρονται περιοριστικο. Κατηγορον ακμη τους γονες για την λλειψη κατανοητικς δυναττητας προς αυτος, για νοοτροπα ξεπερασμνη, συντηρητικ, μικρο‐αστικ. Δε βλπουν πλον σ’ αυτος, ιδως στους πατρες τους, παρ τους «συμβιβασμνους», με λτρα την επιβωση της οικογνειας. Μλιστα μερικο ντρπονται για τους γονες τους και διακπτουν σχσεις μαζ τους για τους λγους αυτος.
Ββαια, πρπει να τονιστε πως δε βλπουν λοι οι φηβοι τσι τους γονες τους. Το περιβλλον και οι συνθκες ζως της οικογνειας, η μρφωση γονων και παιδιν, η εποχ, θα δσουν αναμφισβτητα τον ειδικ τνο και το χρωματισμ αυτν των αντιδρσεων.
Υπρχει μως ακμη και μια τρτη πηγ ακατανοησας. Εναι ο εξελισσμενος, ο ρευστς χαρακτρας της διας της εφηβεας, που δνει στους εφβους μια διαφορετικ εικνα για τον εαυτ τους, χι μνο απ αυτν που χουμε εμες γιʹ αυτος, αλλ και απ εκενη, που οι διοι χουν προς τον εαυτ τους.
Στην περοδο αυτ παρουσιζεται η ικαντητα του ανθρπου να σκπτεται και νʹ αναλει τον εαυτ του, ικαντητα που, ταν δεν καταπονε το τομο, μπορε ν’  αποβε πηγ μγιστης δημιουργικτητας. Αυτ μως η ικαντητα αυξνει το ασθημα της διαφορς που υπρχει ανμεσα στους γονες και στα παιδι, ανμεσα στους εφβους και στο μη εφηβικ σμπαν, γενικτερα. Αισθνονται ακμη διαφορετικο μʹ ,τι οι διοι σαν μχρι χθες.
Κυρως μως διαφοροποιονται και αξιολογικ απ τους γονες αλλ και απ τον κσμο γενικ των ενηλκων. Εδ εναι οι συναισθηματικς βσεις του λεγμενου «νεανικο πολιτισμο», σημαντικο φαινομνου της εποχς μας. Η συλλογικ αυτ διαφοροποηση των δο κσμων επιδρ αναπφευκτα στις σχσεις με τους γονες, στην οικογενειακ ζω, που δχεται πντοτε τον απηχο των επιτυχιν αποτυχιν που οι φηβοι δοκιμζουν κατ την κοινωνικοποηση τους.

Πς αντιδρον στις καταστσεις αυτς οι γονες;
Ββαια, το ασθημα μιας παντοδναμης αγωγς που φανεται να υπρχει, ταν τα παιδι εναι μικρ, τρα χει εκλεψει. Τουλχιστον δε φανεται να επηρεζονται τα παιδι στην περοδο αυτ τσο απ την οικογενειακ, σο απ την εξω‐οικογενειακ αγωγ. Αλλ και η οικογενειακ αγωγ λλαξε μορφ. Αλλομονο, αν οι γονες δε διακρνουν την ανγκη χρονικς ποικιλας και προσαρμογς στην ατομικτητα κθε παιδιο.
Οι γονες εφβων πρα απ τους βασικος και μνιμους ρλους τους (για την ασφλεια, συντρηση και ανατροφ των παιδιν, καθς και για την εξασφλιση μιας ατμσφαιρας ψυχικς υγεας μσα στο σπτι) πρπει να αναλβουν τρα ρλους ειδικος και περιπτωσιακος. Η ορθ λανθασμνη κφραση των ρλων αυτν πηγζει απ δο βασικς ιδιτητες, που πρπει να καλπτουν κθε πατρα και κθε μητρα. Η πρτη εναι η ψυχολογικ και πνευματικ τους ωριμτητα, που εκδηλνεται με την αποδοχ του συζυγικο και γονεϊκο τους ρλου και, η δετερη, η ψυχικ δυναττητα ευκινησας στο χρο και στο χρνο που ζουν τα παιδι τους. Μνο ταν εξασφαλιστε η παρξη των ιδιοττων αυτν στους γονες, μπορομε να ελπζουμε σε μια επιτυχ σκηση των ρλων τους κοντ σε εφβους. Ειδικτερα, οι φανερο ρλοι εναι:
1) Η επμβαση τους στα μορφωτικ προβλματα που παρουσιζονται στην περοδο αυτ ιδιατερα. Και αυτ δεν εναι εκενα που σχετζονται μνον με τις σπουδς και την επαγγελματικ αποκατσταση τον εφβου, που θα δομε αμσως, αλλ και τα προβλματα μιας φυσικς αγωγς, μιας αγωγς υγεας του σματος και του πνεματος μσα στη φση, καθς και το της ερωτικς αγωγς, που τσο απασχολε τους νους ανθρπους.
Ιδιατερα σμερα που εμαστε αναγκασμνοι να ζομε μσα σε πλεις, χι μνο ξεκομμνοι απ τη φση (με προβληματικ την επιβωση μας σαν ανθρπινου γνους (Ρollution), αλλ και μπολιασμνοι με μια νοοτροπα που εξαρτται μεσα απ τον τρπο ζως σε μεγλα αστικ κντρα (με την επικρτηση π.χ., των αξιν του ανταγωνισμο, του κρδους, με το αγχδες και για αυτ παρλογο κυνγι... της ασφλειας‐safety first‐) οι γονες πρπει να δεξουν περισστερο ενδιαφρον για μια φυσικ και υγιειν ζω των παιδιν τους.
Τονζουμε ακμη πως στη στιγμ της προσηβεας, το αργτερο, πρπει ο γονις να ενημερσει σχετικ τα παιδι του αντστοιχου με το δικ του φλου. Αν ο γονας του διου φλου με το παιδ χει δυσκολες επικοινωνας μαζ του προτιμται ττε για την ενημρωση ο γονις με την περισστερη νεση, στω και αν εναι του αντθετου φλου. Η ενημρωση αυτ πνω στις αναστατσεις, που πρκειται να συμβον, αν γνει γκαιρα και σωστ, θα προφυλξει το παιδ απ γχη, αποτυχες και ανωμαλες ολκληρης της προσωπικτητας.
Θα εναι μως σε θση οι γονες νʹ ανταποκριθον στο δσκολο αυτ ρλο τους;
Το πρβλημα αντθετα των σπουδν και της επαγγελματικς σταδιοδρομας των παιδιν απασχολε ντονα, και μερικς φορς υπερβολικ, τους γονες. Η βαθμολογα τον τριμνου γνεται, συχν, αφορμ καυγδων στο σπτι.
Ο σχολικς και επαγγελματικς προσανατολισμς γνεται, μερικς  φορς, χωρς προηγομενη προσπθεια για εξακρβωση των κλσεων και δυνατοττων του παιδιο. Εναι ευνητο πσο αξζουν τα θματα αυτ το ενδιαφρον των γονων.
Ακμη αν η δυσκολα των σχσεων αποκατασταθε, μπορον τα παιδι νʹανακαλψουν και λλους μορφωτικος τομες (π.χ. αισθητικς, μουσικς), εφʹ σον οι γονες τους δεχνουν ενδιαφρον στους χρους αυτος.
— Το τελευταο τοτο μας φρνει μπροστ στην επδραση που ασκον στα παιδι το παρδειγμα και οι τρποι ψυχολογικς στσης των γονιν απναντι σε αξες που ενδιαφρουν τους εφβους. Χλια‐δυο παραδεγματα μας πεθουν πως οι γονες δρουν λλοτε σαν ερθισμα ευνοϊκ στην εξλιξη του παιδιο και λλοτε σαν ερθισμα ανασταλτικ. Όμως, οι λεπτομρειες της καθημερινς συμβωσης εναι ικανς να δσουν στον φηβο αληθινς πληροφορες για τις πραγματικς προθσεις των γονιν, μσα απ την οποιαδποτε «βουβ» συμπεριφορ μας.
Ο βαθμς συνδσμου του πατρα και της μητρας, το ανοιχτ κλειστ τους πνεμα, η κατανοητικτητ τους, ο δυναμισμς τους, διαφανονται και επηρεζουν ανλογα. Η εμπιστοσνη στον φηβο απ τους γονες εναι η παιδαγωγικ εκενη συμπεριφορ που βοηθε την αυτοβεβαωση του εφβου και την ποικιλμορφη, αλλ θετικ, εξλιξη τον.
Αντθετα, ανεπιτυχ γονεϊκ πρτυπα, που βασικ οφελονται σε ψυχολογικς τους ελλεψεις (γονες αυταρχικο, γονες‐παιδι κ..) επιδρον δυσμενστατα στην εξλιξη των εφβων. Και τοτο γιατ αφʹενς μεν χρησιμεουν στους νους σαν πρτυπα για τατιση, αφʹ ετρου γιατ απʹ αυτος εξαρτται η δημιουργα ενς ευνοϊκο ( μη) κλματος για την πλρη νθιση της κοινωνικς προσωπικτητας.
2) Το δυσκολτερο μως σημεο του ρλου τους συνσταται στη διευκλυνση του Ψυχολογικο αποθηλασμο του παιδιο τους.
Για να κατακτσει ο νος νθρωπος την αυτονομα πρπει νʹ αποκοπε απ τους προσττες του. Και τοτο εναι φοβερ δσκολο για να γνει δεκτ απ ανριμους κακοτοποθετημνους στο ρλο τους γονες.
Ο γονις οφελει να διευκολνει το χωρισμ, που η φση ετομασε για την ρα τοτη και να δημιουργσει συγχρνως νες σχσεις. Γιʹ αυτ, απ νωρς και βαθμιαα θα δσει στον φηβο χρους και δυναττητες προσωπικς ζως (π.χ. προσωπικ γωνι δωμτιο). Θʹ ανοξει το σπτι του στις φιλες του παιδιο και θα ευνοσει την ανπτυξη πρωτοβουλιν. Διευκολνει τσι τη συναισθηματικ, πνευματικ, ηθικ αυτοδυνμωση του εφβου, που ο διος θα χρειαστε σε λγο, για να τον οδηγσει στην αυτονομα.
 Οι ρευνες του Ο. G Watson (1957) δειξαν πως τα παιδι που ζουν σε οικογνειες που δεν χουν κατανηση και ελευθερα προς αυτ, και σε αντθεση με λλα που ανατρφηκαν σε αυταρχικς οικογνειες σαν α) περισστερο αυτνομα, ανεξρτητα και πιο ικαν για ανληψη  πρωτοβουλιν, β) πιο ικαν να αναλβουν μια διανοητικ εργασα κτω απ δσκολες συνθκες, γ) πιο λαοφιλ και συνεργατικ με τα λλα παιδι, δ) περισστερο φιλικ προς τους λλους και ε) περισστερο αυθρμητα, πρωττυπα και δημιουργικ.

Συγχρνως, προκειμνου νʹ ανταπεξλθει στο δσκολο αυτ ρλο φροντζει για το δικ του επανεξοπλισμ (επαναθεμελωση της ψυχικς του ισορροπας, αναθερηση της προσαρμοστικς του δυναττητας).
Παρνει θετικ στση απναντι στις αλλαγς της ζως και του παιδιο βρσκει μσα του εκενο που αξζει να διασωθε απ το χος και το προσφρει διαλεκτικ σαν αξιλογο υποστριγμα του νου.
Αν αντθετα σταθε αρνητικς στο θμα αυτ, μπορε η συμπεριφορ του να ναρκοθετσει το μλλον του παιδιο και να μηδενσει οποιαδποτε καλ παιδαγωγικ προσπθεια του παρελθντος.



 ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
Σμερα τον φηβο θα τον δομε σε μια προσωπικ του δισταση, που νομζω τη ζετε πιο πολ. Εναι η στση του απναντι στους γονες του.
Πς αισθνεται ο φηβος απναντι στους γονες του;
Πρπει να πομε πως δεν αισθνεται νετα. Και το θμα μας εναι γιατ ο φηβος δεν αισθνεται νετα με τους γονες του και τι εναι αυτ που τον κνει να εναντινεται και να τους χει πρτο στχο. Γιατ πραγματικ το πρτο δεγμα της εφηβεας εναι η εναντωση προς τους γονες, η αντιδικα, η αντρρηση, ο νεγκατιβισμς (η ρνηση). Η πρτη σγκρουση του εφβου εναι με τους γονες του. Γιατ τους χει πιο κοντ. Συνθως κανες συγκροεται μ ʹ αυτν που χει πιο κοντ του. Εναι νας κοντινς, νας πρχειρος στχος οι γονες κι ο φηβος κνει χρση αυτο. Αλλ ββαια δεν εναι μνο αυτ. Εναι και πως ο φηβος απομακρνεται απ το περιβλλον το οικογενειακ στο οποο εχε ενταχθε. Το παιδ της σχολικς ηλικας εναι προσαρμοσμνο και ταυτισμνο με το περιβλλον του, κι ταν χει ταυτιστε κανες με κτι δεν εναντινεται σʹ αυτ. Όμως εφηβικ ηλικα θα πει, ακριβς, αποκλληση απ το οικογενειακ περιβλλον. Όταν αποκολληθε κανες εναι πια θεατς, εναι πιο πρα, πιο μακρι, κι αρχζει να κρνει. τσι ο φηβος, καθς θλει να αποκολληθε, ξεκβει σιγ‐σιγ απ το οικογενειακ περιβλλον, αρχζει πως επαμε να κρνει τους γονες, σαν πρτο στχο.
Μα εναι και κποιος λλος λγος. Ο φηβος αισθνεται πια την ανγκη να μεγαλσει και αντιτθεται στην πρτη εξουσα των γονων. Κι αυτ την εξουσα, που την παλεει ο φηβος, εναι γεγονς πως την χουμε  πολ οργανωμνη στα προηγομενα χρνια. Ως την ηλικα των 13‐14 χρνων που αρχζει η κρση δεν κνουμε τποτʹ λλο παρ να χουμε μονλογο απναντι στα παιδι μας. Δεν τους αναγνωρζουμε την προσωπικτητα τους, γνεται αυτ που θλουμε εμες, πως το θλουμε, η ποψη τους δεν υπρχει σε διλογο .Οι κατευθνσεις εναι δικς μας, οι γραμμς οι δικς μας, ο τρπος ζως μας, λα εναι δικ μας. Όμως τρα ο φηβος αισθνεται την ανγκη να ανεξαρτοποιηθε, νʹ αποτινξει την κηδεμονα, και γιʹ αυτ το λγο στρφεται προς τους γονες. Ββαια η στση λων των εφβων απναντι στους γονες τους δεν εναι η δια. Εδ παζουν ρλο πολλ πργματα: Η προσωπικτητα των γονων, οι σχσεις που χουν με το παιδ τους, η προσωπικτητα του παιδιο, αν εναι αγρι κορτσι, το νευρικ σστημα του παιδιο και τλος το αν χει φλους περιβλλον, στε ξεκβοντας απ εδ να εναι τοιμο να ενταχθε εκε αν δεν χει ομδα νʹ ακουμπσει. Όλα αυτ εναι καθοριστικο παργοντες.
Η πρτη στση του εφβου απναντι στους γονες του εναι απορριπτικ. Δεν τους παραδχεται. Οι γονες ταν ως ττε σε βθρο, μα τρα η εκτμηση, η αγπη, ο θαυμασμς αρχζουν λγο‐λγο να καταρρουν. Το βθρο πει στην κρη κι οι γονες δε γνονται παραδεχτο απ τον φηβο, που δεχνει να μην τους εκτιμ.
Υπρχει ακμη μια δετερη στση του εφβου απναντι στους γονες του: η στση της ειρωνεας. Συχν ταν να πργμα θλει κανες να το εξουδετερσει το ειρωνεεται. Και φυσικ οι φηβοι, που δεν χουν τα μσα νʹ αντιμετωπσουν λογικ τη να κατσταση, την ειρωνεονται. Οποιοδποτε ελττωμα υποτθεται εχαμε σαν γονες σωματικ χι (παχες‐αδνατοι‐σχημοι‐πλοσιοι‐φτωχο‐τσιγκονηδες κλπ.), οτιδποτε μας ενοχλε, βγανει στην επιφνεια τρα με τη μορφ της ειρωνεας.
Μια τρτη στση εναι η επαναστατικ. Επανσταση συχν επμονη, σκληρ. Συχν εμφανζεται πιο ντονη σε κατηγορες γονων που δε φροντσανε να συνεννοηθον με τα παιδι τους σε μικρτερη ηλικα. Χωρς αυτ να σημανει πως δεν μπορε να συμβε και σʹ σους εχαν διλογο. Η εφηβικ ηλικα εναι ανοιχτ προς λες τις κατευθνσεις. Μα συνθως, πως το χω δει στην πρξη, η πνοπλη επανσταση των εφβων ενντια στους γονες εναι σε περιβλλοντα που δεν εχαν συνεννοηθε προηγουμνως οι δυο γενις. Ακμη σε οικογνειες διαζευγμνων γονων μπορε να υπρξει επανσταση χωρς ρια και χωρς υποχρηση.
Τραβον οι νοι εκε το σχοιν μα και το διαζγιο των γονων δεν εναι συχν παρ να τρβηγμα σχοινιο.
Πολλο γονες, που δεν εναι προετοιμασμνοι γιʹ αυτς τις αλλαγς απογοητεονται, στενοχωριονται. Εναι οι περιπτσεις των γονων που ρχονται στους ειδικος τελεως αποθαρρυμνοι πως «χασαν» το παιδ τους, αποτχανε στην αγωγ τους, χασαν το παν. Δεν εναι σωστ. Δεν χουν δικο παρ μνο απ την ποψη πως πολλς φορς εναι βασανιστικ η τακτικ των εφβων απναντι στους γονες τους. Αν θελσουμε να δομε ποια περοδος εναι πιο βασανιστικ για τους γονες, θα σας λεγα, πως δεχνουν οι στατιστικς, πως εναι για τα κορτσια (προηγονται στην εφηβεα) απ τα 13 ως τα 16, γιατ μετ τα 16 αρχζουν πια να ωριμζουν και ξεκιν η συνεργατικτητα, για τʹ αγρια απ τα 15 μχρι τα 18. Που σημανει πως οι γονες ταν χουν αγρι και κορτσι απ τα 13 ως τα 19‐20 χουν να περσουν κουραστικ περοδο ζως. Πρπει να προετοιμαστομε γιʹ αυτ την «επταετα». Πρπει μως να πομε για παρηγορι πως αυτ η τεταμνη ατμσφαιρα δε διαρκε και τα 7 χρνια στο διο σχμα. Υπρχουν εναλλαγς ως προς την τακτικ του παιδιο.
Ακμη εναλλσσονται και οι γονες ως προς την επιθετικτητα τον παιδιο. Σʹ λλα στδια η επιθετικτητα εναι προς τη μητρα, σʹ λλα στδια προς τον πατρα. Καμι φορ βλλουν και προς τους δο μαζ.
λλοτε διαχωρζουν τα παιδι τους δυο γονες ανλογα με το φλο, τις συμπθειες κι ανλογα με την κατανηση που τους δεξαμε.
Το κορτσι, τον πρτο καιρ εναντινεται στη μητρα, αλλ αργτερα ταυτζεται και συχν γνονται φιλενδες. Εναι δυο τακτικς που μπορε να χει το κορτσι προς τη μητρα του. Συχν μως δεν χουμε και τις δυο αυτς στσεις απ το διο κορτσι. Μπορε να εναι φλη απʹ την αρχ με τη μητρα του μπορε να εναντιωθε στη μητρα απʹ την αρχ. Εδ εναι αυτ η rivalite, αυτς ο ανταγωνισμς, ιδως ταν εναι η μητρα να πιο καλοφτιαγμνη, πιο κομψ απ το κορτσι. Ττε βλπουμε να μην ταυτζονται μητρα και κρη μα να εξακολουθον να περπατνε στη ζω τους και αργτερα, στο γμο τον παιδιο, σε δυο διαφορετικος δρμους, γιατ δεν κουβντιασαν, δε συνεννοθηκαν.
Εδ θα δομε και την ψυχολογα της μητρας, γιατ δυστυχς πολλς φορς, μερικς μητρες, καθς μεγαλνουν τα κορτσια τους τα βλπουν σαν αντπαλες. Επαμε ταν εναι να η μητρα. Μα να μην ξεχν πως εναι μητρα κι χει παιδ. Εναι συχν φανερ η επιτδευση της μητρας ως προς το κορτσι που βγκε στην επιφνεια, μεγλωσε και την αφνει στην κρη. Αυτ μως θα πει μπανουμε στην κρη για να προχωρσει το παιδ μας. [...]
Πρα μως απ τα θματα αυτ, στα οποα υπρχουν προστριβς μεταξ των δο ομδων, πρα απ τα ενδογεν που επαμε, γιατ ο φηβος μεγαλνει, γιατ οι γονες δε δχονται αυτ την κατσταση ανεξαρτοποησης των παιδιν, υπρχουν και λλες διχυτες αφορμς που δνουν λαβ για τις παρεξηγσεις και τα τσακματα μεταξ των δο γενιν, ιδως στην καθημεριν ζω.
Θα σας αναφρω μερικς απ την περα μου, εσες θα προσθσετε τις δικς σας απψεις. να βασικ θμα εναι τα μαθματα στο σχολεο.
Συνθως με την εφηβεα η επδοση περιορζεται, ο μαθητς συχν δεν εξακολουθε να εναι ο πολ καλς μαθητς. Αυτ τα χουμε αναφρει.
λλη αφορμ εναι η ξοδος τα βρδια. «Τι ρα θα γυρσεις γιατ δε γρισες». Η μητρα κθεται και περιμνει και βαριαναστενζει, και δεν πει να κοιμηθε. Εδ οι στσεις των δο γονων εναι συνθως διαφορετικς. Ο πατρας εναι πιο κατηγορηματικς ως προς την ρα, η μητρα πιο ελαστικ. τσι γνονται καυγδες μεταξ του ανδργυνου. Ο νας κλενει την πρτα, κοιμται, ο λλος ξεροσταλιζει περιμνοντας και παριστνοντας τον ρωα το θμα. Το ντσιμο επσης εναι μια αφορμ. Μερικς φορς τα κορτσια εναι ξαλλα ντυμνα αλλ και τʹ αγρια αχτνιστα, με τα παλιωμνα μπλου τζην, κ.. Το χσιμο του χρνου, η ανοργανωσι, εναι επσης κτι που μας μαραζνει, λμε «χαζεουν» χωρς να κνουν τποτα κι αυτ ενοχλε πολ τους γονες.
Κτι ακμη εναι τα ξοδα, το χαρτζιλκι. Τα παιδι διαρκς ζητνε, οι γονες δε συνεννοονται στο θμα αυτ, ο νας δνει, ο λλος χι, «εγ μεγλωσα και λεφτ δεν εδα στα χρια μου». Η αναφορ βλπετε στην παιδικ μας ηλικα εναι νας καθοριστικς παργοντας. Πολλο γονες εναι τυραννικο δνουν χαρτζιλκι στα παιδι γιατ εκενοι το στερθηκαν το αντθετο: δε δνουν χρματα στα παιδι τους αφο και οι διοι δεν παιρναν απ τους γονες τους. Τλος, ταν μεγαλσουν λγο τα παιδι μας, νας λγος επμβασης μας εναι το φλερτ, η παρα και γενικ η στεντερη επαφ με το λλο φλο. Στην αρχ με την ννοια: πρπει να χει παρα με τʹ λλο φλο; Εναι της ρας βιζεται πολ; (πντα νωρς εναι για μας τους γονες). πειτα: εναι κατλληλο το πρσωπο που κνει παρα το παιδ μας; Εναι αυτ που θλαμε; Γιατ οι γονες κνουν να λθος εδ και κρνουν με τη δικ τους ψυχολογα του περασμνου καιρο, που βλεπαν τον κθε νεαρ σαν γαμπρ, την κθε κοπλα σαν νφη. Εν οι σγχρονοι νοι δε σκφτονται τσι αμσως, δε βιζονται.
Αυτ εναι τα σχετικ με την ψυχολογα των γονων. Τη ζετε, θα την κουβεντισουμε, τρα κνουμε συνειδητοποηση του θματος. Όπως λλωστε σʹ λα τα ψυχολογικ φαινμενα, οι λσεις δεν υπρχουν τοιμες, οι συνταγς δεν υπρχουν. Το μνο που υπρχει εναι η συνειδητοποηση του θματος, ο προβληματισμς, η ριμη αντιμετπιση.
Σχετικ με τον φηβο και τη στση του προς τους γονες του, αναφρει χαρακτηριστικ στο βιβλο του «Εφηβεα» ο Μ. Debesse.. «Υπρχει τλος πντων τρπος συμφιλωσης των εφβων με τους γονες τους; Ναι, υπρχει νας τρπος για να μας ακοσει ο φηβος στε να αποφγουμε το πεσμα, την εναντωση, την εξγερση. Πρτα‐πρτα πρπει να βρομε να μθοδο συνεννησης. Η φων της προσταγς που γνεται αποδεκτ στην παιδικ ηλικα, η βαρι κατηγορηματικ μας φων δε γνεται πια αποδεκτ. Προκαλε την ρνηση. Και τρα τι χρειζεται; Μια φων με σταθερτητα, γεμτη εμπιστοσνη, συμβουλ, χωρς θυμ, χωρς εριστικτητα, χωρς ταπενωση». Και παρακτω: «αν ο γιατρς ζητοσε απ τους γονες, για την υγεα του εφβου σας, θα εσαστε ασφαλς τοιμοι να κνετε μεγλες θυσες. Γιατ η προσπθεια αυτ, πνω στον εαυτ σας εναι αδνατη, πολ δσκολη, ταν αναφρεται στην ψυχικ του υγεα;».
Ο διος ο Μaurice Debesse, καθηγητς της Ψυχολογας στη Σορβνη, λει στην «Κρση της νεανικς πρωτοτυπας» (χει μεταφραστε και στα ελληνικ) τα παρακτω: «Κι αν στα μτια των εφβων μας δεν εμαστε οι ιδανικο γονες, που υπρξαμε μχρι χθες, ας μην απογοητευτομε. Δικ μας εναι το καθκον να γνουμε και πλι και θα το επιτχουμε αν καταβλλουμε προσπθεια για να προσαρμογ σχσεων που απαιτον οι
νοι απ μας. Με τον τρπο αυτ οι επιδρσεις στην εφηβικ ηλικα διασταυρνονται απ τους γονες προς τον φηβο κι απ τον φηβο προς τους γονες, για να θεμελισουν να οικοδμημα σχσεων ανμεσα τους, διαφορετικ ββαια απ το προηγομενο, μα πιο πλατ, πιο γερ, πιο πανανθρπινο...».

(Μ. Χουρδκη, Οικογενειακ Ψυχολογα, εκδ. Γρηγρη, Αθνα 1982, σελ. 144‐153)
Βλ. σχετικ Κοσμπουλου. Α. Ο ρλος του πατρς εις την ανπτυξιν της προσωπικτητας του εφβου, Αθναι 1972.