ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
Α. Να µεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσµατα:
Quam ob rem accusatores non Asiae nomen Murenae obiecerunt, ex qua laus familiae, memoria generi, honos et gloria nomini constituta est, sed aliquod flagitium ac dedecus aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum. Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis fuit; patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit.
…………………………………………………………………………
Cerva alba eximiae pulchritudinis Sertorio a Lusitano quodam dono data erat. Sertorius omnibus persuasit cervam, instinctam numine Dianae, conloqui secum et docere, quae utilia factu essent. Si quid durius ei videbatur, quod imperandum militibus esset, a cerva sese monitum esse praedicabat. Ea cerva quodam die fugit et perisse credita est.
Μονάδες 40
Β. Παρατηρήσεις
1.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεµιά από τις παρακάτω συνεκφορές:
quam rem: ονοµαστική πληθυντικού αριθµού
aliquod dedecus: δοτική ενικού αριθµού
eo bello: αιτιατική πληθυντικού αριθµού
patre imperatore: γενική πληθυντικού αριθµού
eximiae pulchritudinis: αφαιρετική ενικού αριθµού
quodam die: αιτιατική ενικού αριθµού.
Μονάδες 12
β. libentissime, utilia, durius: να γράψετε τους αντίστοιχους τύπους των άλλων βαθµών.
Μονάδες 3
2.α. perisse: να γράψετε
• τα τρία πρόσωπα του πληθυντικού αριθµού της οριστικής ενεστώτα και µέλλοντα
• την ονοµαστική και γενική ενικού και πληθυντικού αριθµού της µετοχής ενεστώτα του ουδέτερου γένους.
Μονάδες 5
β. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηµατικούς τύπους:
obiecerunt : β΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής ενεστώτα της παθητι-κής φωνής
constituta est : γ΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής µέλλοντα της ίδιας φωνής
meruisse : τον ίδιο τύπο του ενεστώτα της ίδιας φωνής
data erat : α΄ πληθυντικό πρόσωπο υποτακτικής ενεστώτα της ίδιας φωνής
persuasit : το ίδιο πρόσωπο υποτακτικής παρατατικού της ίδιας φωνής
conloqui : τον ίδιο τύπο του µέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείµενο)
docere : γ΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής συντελεσµένου µέλ-λοντα της ίδιας φωνής
factu : β΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα της παθητι-κής φωνής
fugit : β΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής ενεστώτα
credita est : απαρέµφατο µέλλοντα της ίδιας φωνής.
Μονάδες 10
3.α. Να µεταφέρετε στο τετράδιό σας την παρακάτω άσκηση και να συµπληρώσετε τα κενά, ώστε να φαίνεται ο συντακτικός ρόλος της κάθε λέξης.
Asiae : είναι ................ στο ................
Murenae : είναι ................ στο ................
generi : είναι ................ στο ................
dono : είναι ................ στο ................
factu : είναι ................ στο ................
sese : είναι ................ στο ................
Μονάδες 6
β. quae utilia factu essent:
• Να αναγνωρίσετε το είδος και το συντακτικό ρόλο της παραπάνω δευτερεύουσας πρότασης (µονάδες 3)
• να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής και εκφοράς της σύµφωνα µε την ακολουθία των χρόνων (µονάδες 4)
• να τη µετατρέψετε στον ευθύ λόγο
Μονάδες 9
4.α. Si quid durius ..... praedicabat:
Να αναγνωριστεί το είδος του υποθετικού λόγου και να γραφεί έτσι, ώστε να εκφράζει υπόθεση αντίθετη του πραγµατικού για το παρόν καθώς και υπόθεση δυνατή ή πιθανή.
Μονάδες 9
β. quod imperandum militibus esset:
Να αντικαταστήσετε τον τύπο της παθητικής περιφραστικής συζυγίας µε τον αντίστοιχο τύπο του debeo+απαρέµφατο (µετατροπή παθητικής σύνταξης σε ενεργητική).
Μονάδες 6
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α. Γι’ αυτό το λόγο οι κατήγοροι δεν κατηγόρησαν τον Μουρήνα για το όνομα «Ασία», από την οποία δημιουργήθηκε έπαινος για την οικογένεια,
υστεροφημία για το γένος, τιμή και δόξα για το όνομα, αλλά (τον κατηγόρησαν) για κάποιο όνειδος και ντροπή που είτε παραλήφθηκε στην Ασία είτε μεταφέρθηκε από την Ασία.
Το ότι υπηρέτησε όμως την θητεία του σ’ αυτόν τον πόλεμο υπήρξε δείγμα ανδρείας. το ότι υπηρέτησε με πολύ μεγάλη προθυμία όταν ο πατέρας του ήταν στρατηγός υπήρξε δείγμα σεβασμού.
Ένα άσπρο ελάφι εξαιρετικής ομορφιάς είχε δοθεί ως δώρο στον Σερτώριο από κάποιο Λουζιτανό. Ο Σερτώριος (τους) έπεισε όλους ότι το ελάφι, κατευθυνόμενο από τη βούληση της Άρτεμης , συζητούσε μαζί του και του υποδείκνυε, ποια (πράγματα) ήταν χρήσιμα να κάνει. Αν κάτι, το οποίο έπρεπε να διαταχθεί στους στρατιώτες, φαινόταν σ’ αυτόν (ότι ήταν) κάπως σκληρό, διακήρυσσε ότι αυτός είχε καθοδηγηθεί από το ελάφι. Αυτό το ελάφι κάποια μέρα έφυγε και θεωρήθηκε ότι είχε πεθάνει (χαθεί).
Β.
1α. quae res
alicui dedecori
ea bella
patrum imperatorum
eximia pulchritudine
quendam diem
β. libenter- libentius- libentissime
utilia- utiliora- utilissima
durum- durius- durissimum
2α. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
perimus peribimus
peritis peribitis
pereunt peribunt
Μετοχή ΕΝΣ: iens (ον.εν.), euntis ( γεν.εν.)
euntia (ον.πληθ.), euntium( γεν. πληθ.)
β. obicere
constituentur
merere
demur
persuaderet
conlocuturam esse ( cervam)
docuerint
fitis
fuge
creditum iri
3α. Asiae : είναι γενική επεξηγηματική στο nomen
Murenae : είναι αντικείμενο έμμεσο στο obiecerunt.
generi : είναι δοτική προσωπική χαριστική στο constituta est
dono : είναι δοτική κατηγορηματική του σκοπού στο data erat.
factu : είναι αφαιρετική σουπίνο της αναφοράς στο utilia
sese : είναι υποκείμενο του απαρεμφάτου monitum esse
(ταυτοπροσωπία)
3β. Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση, ως έμμεσο αντικείμενο στο docere. Εισάγεται με την ερωτηματική αντωνυμία quae, είναι μερικής άγνοιας και εκφέρεται με υποτακτική, όπως όλες οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις αφού θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιχόμενο της πρότασης. Η υποτακτική είναι χρόνου παρατατικού (essent), γιατί εξαρτάται από το docere, που κι αυτό εξαρτάται από το persuasit και δηλώνει το σύγχρονο στο παρελθόν.
Ευθύς λόγος: quae utilia factu sunt?
4.α Ο υποθετικός λόγος είναι του πρώτου είδους ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν
Si quid durius videretur >>….praedicaret (2ο είδος-παρόν)
Si quid durius videatur >>….praedicet (3ο είδος)
β. quod (is) deberet militibus imperare
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
Α. Να µεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσµατα:
Quam ob rem accusatores non Asiae nomen Murenae obiecerunt, ex qua laus familiae, memoria generi, honos et gloria nomini constituta est, sed aliquod flagitium ac dedecus aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum. Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis fuit; patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit.
…………………………………………………………………………
Cerva alba eximiae pulchritudinis Sertorio a Lusitano quodam dono data erat. Sertorius omnibus persuasit cervam, instinctam numine Dianae, conloqui secum et docere, quae utilia factu essent. Si quid durius ei videbatur, quod imperandum militibus esset, a cerva sese monitum esse praedicabat. Ea cerva quodam die fugit et perisse credita est.
Μονάδες 40
Β. Παρατηρήσεις
1.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεµιά από τις παρακάτω συνεκφορές:
quam rem: ονοµαστική πληθυντικού αριθµού
aliquod dedecus: δοτική ενικού αριθµού
eo bello: αιτιατική πληθυντικού αριθµού
patre imperatore: γενική πληθυντικού αριθµού
eximiae pulchritudinis: αφαιρετική ενικού αριθµού
quodam die: αιτιατική ενικού αριθµού.
Μονάδες 12
β. libentissime, utilia, durius: να γράψετε τους αντίστοιχους τύπους των άλλων βαθµών.
Μονάδες 3
2.α. perisse: να γράψετε
• τα τρία πρόσωπα του πληθυντικού αριθµού της οριστικής ενεστώτα και µέλλοντα
• την ονοµαστική και γενική ενικού και πληθυντικού αριθµού της µετοχής ενεστώτα του ουδέτερου γένους.
Μονάδες 5
β. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηµατικούς τύπους:
obiecerunt : β΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής ενεστώτα της παθητι-κής φωνής
constituta est : γ΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής µέλλοντα της ίδιας φωνής
meruisse : τον ίδιο τύπο του ενεστώτα της ίδιας φωνής
data erat : α΄ πληθυντικό πρόσωπο υποτακτικής ενεστώτα της ίδιας φωνής
persuasit : το ίδιο πρόσωπο υποτακτικής παρατατικού της ίδιας φωνής
conloqui : τον ίδιο τύπο του µέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείµενο)
docere : γ΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής συντελεσµένου µέλ-λοντα της ίδιας φωνής
factu : β΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα της παθητι-κής φωνής
fugit : β΄ ενικό πρόσωπο προστακτικής ενεστώτα
credita est : απαρέµφατο µέλλοντα της ίδιας φωνής.
Μονάδες 10
3.α. Να µεταφέρετε στο τετράδιό σας την παρακάτω άσκηση και να συµπληρώσετε τα κενά, ώστε να φαίνεται ο συντακτικός ρόλος της κάθε λέξης.
Asiae : είναι ................ στο ................
Murenae : είναι ................ στο ................
generi : είναι ................ στο ................
dono : είναι ................ στο ................
factu : είναι ................ στο ................
sese : είναι ................ στο ................
Μονάδες 6
β. quae utilia factu essent:
• Να αναγνωρίσετε το είδος και το συντακτικό ρόλο της παραπάνω δευτερεύουσας πρότασης (µονάδες 3)
• να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής και εκφοράς της σύµφωνα µε την ακολουθία των χρόνων (µονάδες 4)
• να τη µετατρέψετε στον ευθύ λόγο
Μονάδες 9
4.α. Si quid durius ..... praedicabat:
Να αναγνωριστεί το είδος του υποθετικού λόγου και να γραφεί έτσι, ώστε να εκφράζει υπόθεση αντίθετη του πραγµατικού για το παρόν καθώς και υπόθεση δυνατή ή πιθανή.
Μονάδες 9
β. quod imperandum militibus esset:
Να αντικαταστήσετε τον τύπο της παθητικής περιφραστικής συζυγίας µε τον αντίστοιχο τύπο του debeo+απαρέµφατο (µετατροπή παθητικής σύνταξης σε ενεργητική).
Μονάδες 6
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α. Γι’ αυτό το λόγο οι κατήγοροι δεν κατηγόρησαν τον Μουρήνα για το όνομα «Ασία», από την οποία δημιουργήθηκε έπαινος για την οικογένεια,
υστεροφημία για το γένος, τιμή και δόξα για το όνομα, αλλά (τον κατηγόρησαν) για κάποιο όνειδος και ντροπή που είτε παραλήφθηκε στην Ασία είτε μεταφέρθηκε από την Ασία.
Το ότι υπηρέτησε όμως την θητεία του σ’ αυτόν τον πόλεμο υπήρξε δείγμα ανδρείας. το ότι υπηρέτησε με πολύ μεγάλη προθυμία όταν ο πατέρας του ήταν στρατηγός υπήρξε δείγμα σεβασμού.
Ένα άσπρο ελάφι εξαιρετικής ομορφιάς είχε δοθεί ως δώρο στον Σερτώριο από κάποιο Λουζιτανό. Ο Σερτώριος (τους) έπεισε όλους ότι το ελάφι, κατευθυνόμενο από τη βούληση της Άρτεμης , συζητούσε μαζί του και του υποδείκνυε, ποια (πράγματα) ήταν χρήσιμα να κάνει. Αν κάτι, το οποίο έπρεπε να διαταχθεί στους στρατιώτες, φαινόταν σ’ αυτόν (ότι ήταν) κάπως σκληρό, διακήρυσσε ότι αυτός είχε καθοδηγηθεί από το ελάφι. Αυτό το ελάφι κάποια μέρα έφυγε και θεωρήθηκε ότι είχε πεθάνει (χαθεί).
Β.
1α. quae res
alicui dedecori
ea bella
patrum imperatorum
eximia pulchritudine
quendam diem
β. libenter- libentius- libentissime
utilia- utiliora- utilissima
durum- durius- durissimum
2α. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
perimus peribimus
peritis peribitis
pereunt peribunt
Μετοχή ΕΝΣ: iens (ον.εν.), euntis ( γεν.εν.)
euntia (ον.πληθ.), euntium( γεν. πληθ.)
β. obicere
constituentur
merere
demur
persuaderet
conlocuturam esse ( cervam)
docuerint
fitis
fuge
creditum iri
3α. Asiae : είναι γενική επεξηγηματική στο nomen
Murenae : είναι αντικείμενο έμμεσο στο obiecerunt.
generi : είναι δοτική προσωπική χαριστική στο constituta est
dono : είναι δοτική κατηγορηματική του σκοπού στο data erat.
factu : είναι αφαιρετική σουπίνο της αναφοράς στο utilia
sese : είναι υποκείμενο του απαρεμφάτου monitum esse
(ταυτοπροσωπία)
3β. Δευτερεύουσα πλάγια ερωτηματική πρόταση, ως έμμεσο αντικείμενο στο docere. Εισάγεται με την ερωτηματική αντωνυμία quae, είναι μερικής άγνοιας και εκφέρεται με υποτακτική, όπως όλες οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις αφού θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιχόμενο της πρότασης. Η υποτακτική είναι χρόνου παρατατικού (essent), γιατί εξαρτάται από το docere, που κι αυτό εξαρτάται από το persuasit και δηλώνει το σύγχρονο στο παρελθόν.
Ευθύς λόγος: quae utilia factu sunt?
4.α Ο υποθετικός λόγος είναι του πρώτου είδους ανοικτή υπόθεση στο παρελθόν
Si quid durius videretur >>….praedicaret (2ο είδος-παρόν)
Si quid durius videatur >>….praedicet (3ο είδος)
β. quod (is) deberet militibus imperare
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου