Ο ΚΑΙΡΟΣ

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΓΩΝΙΑ –Νασιόπουλος Απόστολος

Τρίτη 13 Ιουλίου 2010

Συχνά λάθη στη χρήση της γλώσσας μας



  • Λάθος: επιτίθομαι Σωστό: επιτίθεμαι (επί+τίθεμαι < θέτω)
  • Λάθος: καταχωρώ (και εννοούμε γράφω κάτι σε κατάλογο) Σωστό: Καταχωρίζω (εγγραφω σε κατάλογο) μετοχή: καταχωρισμένος, μέλλοντας:θα καταχωρισθεί (κατα+χωρώ = υποχωρώ)
  • Λάθος: παρεπιπτόντως Σωστό: παρεπιμπτόντως (παρα+ εν + πίπτω)
  • Λάθος: ζάμπλουτος Σωστό: ζάπλουτος (< διά + πλούτος)
  • Λάθος: παραγάγω/συναγάγω Σωστό: παράγω, συνάγω
  • Λάθος: υπόψην, ενόψη Σωστό: υπ'όψιν, εν όψει
  • Λάθος: ανταπεξέρχομαι Σωστό: αντεπεξέρχομαι (αντι + επί + έρχομαι)
  • Λάθος: στις 1 Σωστό: στη 1 (είναι ενικός -αλλά στις 2 , στις 5 κτλ)
  • Λάθος: υπέρ του δέοντος Σωστό: υπέρ το δέον (υπέρ + αιτιατική)
  • Λάθος: κτίριο Σωστό: Κτηριο (η λέξη δεν είναι παράγωγη του ρ. κτίζω -θα είχε κατάληξη σε -ιστήριο πχ καθαρίζω-καθαριστήριο, φροντίζω-φροντιστήριο- αλλά προέρχεται από την αρχαιότερη ευκτήριο ή οικητήριο μετά από γλωσσικές μεταβολές)
  • Λάθος: του επικεφαλή, οι επικεφαλείς Σωστό: ο επικεφαλής, του επικεφαλής, οι επικεφαλής
  • Λάθος: πόσο μάλλον Σωστό: πόσῳ μάλλον
  • Λάθος: παράληψη (για κάτι που ξεχάσαμε) Σωστό: παράλειψη (< παραλείπω). παράληψη < παραλαμβάνω
  • Λάθος: από ανέκαθεν ή εξαπανέκαθεν (!) Σωστό: ανέκαθεν (επίθημα -θεν=από, πρόθεμα εκ (εξ) = από. αρα είναι πλεονασμός!
  • Λάθος: αλλά όμως (τοποθετημένα και προσφερόμενα μαζί για να δηλώσουμε αντίθεση) Σωστό: ή αλλά θα πούμε ή όμως (γιατί αλλά=όμως)!
  • Λάθος: απαντάται (η λέξη αυτή απαντάται στον Όμηρο) Σωστό:απαντά
  • Λάθος: πιο νωρίτερα Σωστό: θα πούμε είτε πιο νωρίς, είτε νωρίτερα
Μπερδεύουμε συχνά:
απλώς - απλά
απλώς = μόνο (ήθελα απλώς να σου πω ότι...)
απλά= ανεπιτήδευτα (τα πράγματα είναι απλά)

καταρχήν-καταρχάς
καταρχήν = στην ουσία, κατά βάση (καταρχήν, πιστεύω πως υπάρχει θεός, παρόλα αυτά...)
καταρχάς= αρχικά (καταρχάς, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που..)
έγκλιση τόνου
Στο μονοτονικό σύστημα διατηρείται πχ ο άνθρωπός μας

οφείλω (=χρωστάω)
ωφελώ(=βοηθώ)
οι στύλοι του Ολυμπίου Διός (όχι οι στήλες)
χρειάζομαι 2 στυλό (και όχι δυο στυλούς επειδή ως ξένη λέξη είναι ουδέτερο το στυλο, οχι ο στυλός)

*η σταχυολόγηση έγινε από λάθη στο γραπτό και προφορικο λόγο των μαθητών μου, η σειρά είναι τυχαία
ΠΗΓΗ:ephilologos.blogspot.com

10 σχόλια:

  1. ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ ΝΑ ΤΥΠΩΝΕΙΣ ΜΕ ΜΑΥΡΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΕ ΣΚΟΥΡΟ ΜΟΒ ΦΟΝΤΟ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. επίσης είναι παρεΜπιπτόντως

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. κι είναι το στιλό όχι το στυλό. Το υψιλον συναντάνται μόνο στην αρχαιοελληνική λέξη στύλος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ΕΙΣ ΤΟΝ ΤΥΠΟΝ ΤΩΝ ΗΛΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΠΙ ΤΟΝ ΤΥΠΟΝ ΤΩΝ ΗΛΩΝ ,ΕΚ ΤΩΝ ΩΝ ΟΥΚ ΑΝΕΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΚ ΤΩΝ ΟΥΚ ΑΝΕΥ, ΔΙΕΛΑΘΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΔΙΕΛΑΘΕ ΤΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟ ΑΣΦΑΛΕΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΔΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟ ΑΛΗΘΕΣ , ΛΙΘΟΙ ,ΠΛΙΝΘΟΙ, ΞΥΛΑ ΚΑΙ ΚΕΡΑΜΟΙ ΑΤΑΚΤΩΣ ΕΡΡΙΜΜΕΝΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΡΡΙΜΜΕΝΟΙ [ΔΕΟΥΣΑ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΔΥΟ Ρ ΚΑΙ ΔΥΟ Μ ΤΟΥ ΕΝ ΛΟΓΩ ΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ] .-ΑΠΟ ΛΑΘΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΟΥ ΣΤΟ ΓΡΑΠΤΟ ΛΟΓΟ- ΚΕΛΛΥ-

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχω την εντύπωση πως το σωστό είναι "επι των τύπων των ήλων", καθώς οι ήλοι δεν άφησαν ένα, αλλά πολλά αποτυπώματα και ο "απιστος" Θωμάς έβαλε το δάχτυλό του επάνω (επι) και όχι μέσα (εις) αυτά.

      Διαγραφή
    2. ΄΄ΕΙΣ ΤΟΝ ΤΥΠΟΝ ΤΩΝ ΗΛΩΝ΄΄ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΩΣΤΟ.ΣΑΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΩ ΣΤΟ ΄΄ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ΄΄ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ [ΚΕΦ 25]

      Διαγραφή
  5. Γράφετε...
    Λάθος: παρεπιπτόντως Σωστό: παρεπιμπτόντως (παρα+ εν + πίπτω)
    Σύμφωνα με την ανάλυση, που βρίσκεται εντος παρενθέσεως, το σωστό δεν είναι παρεμπιπτόντως?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Παρεμπιπτόντως... Πρέπει να μάθετε τα βασικά προτού κρίνετε τους άλλους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή