ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Ασκήσεις

ΚΕΦ 21 :

_ Να αντικαταστήσετε την υπογραμμισμένη λέξη με αυτή της παρένθεσης κάνοντας τις αναγκαίες μεταβολές : «post hoc factum rediit in exilium (Ardea), unde tamen rogatus reverses est.»

ΑΠ : «Post hoc factum rediit Ardeam, unde tamen rogatus reversus est.»

_ Να αντικατασταθεί ο χρονικός προσδιορισμός με χρονική πρόταση «post hoc factum rediit in exilium.»

ΑΠ : Postquam hoc fecit, rediit in exilium.

ΚΕΦ 23 :

_ Να μετατραπεί σε μετοχική η πρόταση με τα μαύρα γράμματα : «Αegrotabat Caecina Paetus, maritus Arriae, aegrotabat et filius.»

ΑΠ : aegrotante Caecina Paeto, marito Arriae, aegrotabat et filius

_ Να κάνετε τις μεταβολές που απαιτούνται, αν το ρήμα (με τα μαύρα γράμματα)

αντικατασταθεί από τον τύπο εντός της παρένθεσης. «Arria milites orabat, ut simul imponeretur» (orat)

ΑΠ : Arria milites orat, ut simul imponatur

ΚΕΦ 24 :

_ Να μετατρέψετε σε αρνητική την καταφατική πρόταση που εκφέρεται με προστακτική (να χρησιμοποιήσετε δύο τρόπους) : «Accipe nunc quid postea Nasica fecerit»

ΑΠ : Noli accipere quid…… Ne acceperis quid …..

ΚΕΦ 25:

_ Να αντικαταστήσετε το επίρρημα της πρότασης με το αντίστοιχο του συγκριτικού βαθμού και να χρησιμοποιήσετε το ουσιαστικό που βρίσκεται στην παρένθεση ως β΄ όρο σύγκρισης. «Prope a muris habemus hostem!» (amicus)

ΑΠ : Propius a muris habemus hostem quam amicum / amico

_ Να αντικαταστήσετε την προστακτική με παθητική περιφραστική συζυγία χωρίς να αλλοιώνεται το περιεχόμενο της πρότασης. «Deponite fiduciam.»

ΑΠ : Fiducia deponenda est vobis

ΚΕΦ 32:

_ Να γίνει η γερουνδιακή έλξη (να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική ), αφού θεωρήσετε ως αντικείμενο του γερουνδίου το ουσιαστικό «imagines»

ΑΠ : non solum ad intuendum imagines verum etiam ad imitandum non solum imagines intuendas ad verum etiam imitandas ad.

ΚΕΦ 34:

_ Να μεταφέρετε τον παρακάτω πλάγιο λόγο σε ευθύ : «is fores reserari eosque intromitti iussit.»

ΑΠ : Reserate fores eosque intromittite.

_ Να αναλυθεί η επιρρηματική μετοχή σε αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση abiectis armis (α praedonibus) (ιδιάζουσα ή νόθη αφαιρετική απόλυτη: η μετοχή του παθητικού παρακειμένου αντικαθιστά τη μετοχή του ενεργητικού παρακειμένου)

Η χρονική μετοχή (ΠΡΚ) δηλώνει το προτερόχρονο και θα αναλυθεί σε αντίστοιχη χρονική πρόταση: Cum + Υποτακτική ΥΠΡ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ

Cum (praedones) arma abiecissent

Ubi + Οριστική ΠΡΚ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ

Ubi (praedones) arma abiecerunt

ΠΡΟΣΟΧΗ στην παράλληλη μετατροπή της παθητικής σύνταξης σε ενεργητική!!!

ΚΕΦ 38 :

_ Να μετατραπεί σε μετοχική η πρόταση με τα μαύρα γράμματα. «Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit.»

ΑΠ : Nam mortua est Caecilia, quam Metellus viventem amavit multum

_ Να μεταφέρετε από τον πλάγιο λόγο στο ευθύ την παρακάτω περίοδο: Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram ut sibi loco paulisper cederet.

ΑΠ : «Mihi loco paulisper cede!»

ΚΕΦ 40 :

_ Να δηλωθεί ο σκοπός με αιτιατική του σουπίνο.

ut C.Marius quam celerrime hostis iudicaretur C.Marius quam celerrime hostem iudicatum

_ Να μετατραπεί ο ευθύς λόγος σε πλάγιο με εξάρτηση το “Q.M.Scaevola dixit”

“Etsi senex et corpore infirmo sum, semper tamen meminero urbem Romam et Italiam conservatam esse a Mario”

• Η δευτερεύουσα εναντιωματική, θα παραμείνει δευτερεύουσα ίδιου είδους, αλλά, η Οριστική θα γίνει Υποτακτική (Προσοχή στην ακολουθία των χρόνων)

• Η ανεξάρτητη (κύρια) πρόταση κρίσεως θα μετατραπεί σε απαρεμφατική. Συγκεκριμένα το ρήμα «meminero (Οριστική Μέλλοντα Ε.Φ.)» θα γίνει απαρέμφατο Μέλλοντα Ε.Φ.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Το memini είναι ρήμα ελλειπτικό και δε σχηματίζει απαρέμφατο μέλλοντα.

Αντικαθιστούμε, λοιπόν, το ρήμα με ισοδύναμη ρηματική φράση memini = habeo in memoria

“Q.M.Scaevola dixit etsi senex et corpore infirmo esset, semper tamen se habiturum esse in memoria urbem Romam et Italiam conservatam esse a Mario”

ΚΕΦ 42 :

_ Να αιτιολογήσετε γιατί η παρακάτω αναφορική πρόταση εκφέρεται με οριστική, παρόλο που βρίσκεται στα πλαίσια του πλαγίου λόγου. «quo intendit»

ΑΠ : Εκφέρεται με οριστική γιατί θεωρείται ότι λειτουργεί ανεξάρτητα από τον πλάγιο λόγο και δείχνει ένα πραγματικό γεγονός.

ΚΕΦ 45 :

_ Να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική : Ille perlegit epistulam

ΑΠ : Ab illo epistula perlegitur

_ Να αντικατασταθεί η βουλητική πρόταση από απαρεμφατική : Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet ut ad Ciceronem epistulam deferat

ΑΠ : Tum cuidam ex equitibus Gallis persuadet ad Ciceronem epistulam illum deferre.

_ Να αντικατασταθεί ο τύπος «adfore» του κειμένου με τον ισοδύναμο του.

ΑΠ : adfuturum esse

_ Να αναλυθεί η επιρρηματική μετοχή σε αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση: intercepta epistula (ab hostibus)

(γνήσια αφαιρετική απόλυτη: η μετοχή του παθητικού παρακειμένου δεν αντικαθιστά τη μετοχή του ενεργητικού παρακειμένου, όπως συμβαίνει στις ιδιάζουσες αφαιρετικές απόλυτες )

Η υποθετική μετοχή θ’ αναλυθεί σε υποθετική πρόταση. Όμως, η εκφορά (χρόνος και

έγκλιση ρήματος) θα εξαρτηθεί από την απόδοση

Απόδοση : ne nostra consilia cognoscantur (ο υποθετικός λόγος είναι πλάγιος γιατί η απόδοση βρίσκεται σε βουλητική πρόταση) ----- (ευθύς λόγος) nostra consilia cognoscentur

Υποθετικός λόγος : ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΝΟΙΧΤΗ (στο μέλλον)

Υπόθεση: Si epistula intercepta erit (Οριστ. Σ.ΜΕΛΛ.)

Απόδοση: nostra consilia cognoscentur (Οριστ. ΜΕΛΛ.)

ΚΕΦ 46 :

_ Να μεταφέρετε την πρόταση στον ευθύ λόγο «Philosophi mundum censent regi numine deorum

ΑΠ: «Mundum regitur numine deorum»

_ Να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε ενεργητική «Philosophi mundum censent regi numine deorum»

ΑΠ : Philosophi numen deorum mundum regere censent.

_ Να μετατραπούν οι υπογραμμισμένοι όροι σε αναφορικές προτάσεις. sic vir bonus et sapiens et legibus parens consulit utilitati….

ΑΠ : sic vir qui bonus et sapiens est et legibus paret, consulit utilitati…..

_ Να εκφράσετε με άλλο τρόπο το β΄ όρο σύγκρισης «quod decet cariorem nobis esse patriam quam nosmet ipsos»

ΑΠ : quod decet …..nobismet ipsis

ΚΕΦ 49 :

_ Τον πλαγιασμένο υποθετικό λόγο «…..experiri enim volui, quam aequo animo me ferro essem interemptura, si tibi consilium non ex sententia cesisset», να τον μετατρέψετε σε ευθύ. Ύστερα να καθορίσετε το είδος και να τον μετατρέψετε σε υποθετικό λόγο β΄ είδους (για το παρελθόν)

ΑΠ : ΥΠΌΘΕΣΗ : si marito meo consilium non ex sententia cesserit (ΟΡ. ΣΜ)

ΑΠΟΔΟΣΗ : quam aequo animo me ferro interimam (Ορ. Μελλ)

Υπόθεση ανοιχτή για το μέλλον.

β΄ είδος (για το παρελθόν) ΥΠΟΘΕΣΗ : si cessisset ΑΠΟΔΟΣΗ : interemissem