ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ- ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ- ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ
ΚΕΙΜΕΝΟ
1
«Η φυσιογνωμία του δασκάλου»
Ποια ακριβώς είναι, μέσα στο
χαρακτηρολογικό πίνακα,
η ιδιομορφία του
δασκάλου; Πολλά γνωρίσματα της έχουν επισημάνει όσοι έχουν συστηματικά
μελετήσει το θέμα. Θα περιοριστώ σε
τρία, τα κατά τη γνώμη μου,
σπουδαιότερα.
Στόφα δασκάλου έχει
εκείνος που παραμένοντας ενήλικος μπορεί να γίνεται παιδί
– και κάθε χρόνο, με τα νέα παιδιά που έρχονται στα χέρια του, να γίνεται
ένα
νέο παιδί. Ο δάσκαλος λοιπόν
πρέπει ακριβώς να καταλαβαίνει, να μιλεί
αυτή
τη γλώσσα, για να συνεννοείται με τους νέους, για να μπορεί να έρχεται πολύ κοντά τους και να τους παραστέκεται στις δυσκολίες που θα βρουν πορευόμενοι την (ανώμαλη και
επικίνδυνη) οδό της ζωής. Όσοι βλέπουν
με σκεπτικισμό τούτο το "πλησίασμα" και κάποτε ανησυχούν για τις συνέπειές του, θα αναθεωρήσουν
τη
στάση τους άμα σκεφτούν ότι, εάν
δεν
πάμε κοντά στο παιδί, δε θα το φέρουμε ποτέ κοντά μας, και
όσο
μακριά του στεκόμαστε, τόσο και εκείνο θα σταθεί πιο μακριά από μας. Με αυτό
το
πρίσμα θεωρούμενο το
έργο
τον δασκάλου είναι σήμερα πολύ πιο δύσκολο από όσο ήταν
στις
άλλες εποχές. Γιατί με τον ιλιγγιώδη ρυθμό που εξελίσσονται σήμερα οι κοινωνίες μας,
η απόσταση (όχι χρόνου, αλλά αντιλήψεων και διαθέσεων "νοοτροπίας"), που
χωρίζει τη μια γενεά από την άλλη έχει γίνει εκπληκτικά
μεγάλη. Ο κόσμος δεν
είναι πια ο δικός τους και για να μετατεθεί κανείς στη δική τους
"πραγματικότητα", όπως μόνο
ο αληθινός δάσκαλος μπορεί να
το κάνει, είναι σωστός άθλος. Ποτέ δεν ήταν το παιδευτικό λειτούργημα τόσο δύσκολο όσο σήμερα.
Το δεύτερο που ζητούμε από το δάσκαλο είναι: στις σχέσεις του με το μαθητή σ’ ένα στόχο να βλέπει πάντοτε σταθερά -πώς να αχρηστέψει τον εαυτό του.
Επιτυχημένος είναι
εκείνος ο δάσκαλος που έκανε με το έργο του τόσο ώριμο το μαθητή του, ώστε εκείνος να μην τον
χρειάζεται πια. Αυτό είναι
το
μεγάλο κατόρθωμα, ο θρίαμβος του δασκάλου: να
κάνει το νέο άνθρωπο σε τέτοιο
βαθμό αυθύπαρκτο και ανεξάρτητο -στον τρόπο που μεθοδεύει
τις παρατηρήσεις και τις σκέψεις του, που κάνει τις εκτιμήσεις του, που καταρτίζει το πρόγραμμα δράσης του, που βλέπει και σημασιολογεί τον κόσμο και τη ζωή
– ώστε να μην έχει πλέον ανάγκη τη χειραγώγηση κανενός άλλου, ούτε φυσικά του δασκάλου του.
Πώς
γίνεται αυτός όμως ο διανοητικός και ηθικός απογαλακτισμός; Πρώτα πρέπει να τον
θελήσει και να τον
επιδιώξει ο δάσκαλος,
πράγμα πολύ σπάνιο, άμα συλλογιστεί κανείς
πόσο εγωιστής
και ματαιόδοξος, δεσποτικός και αδιάλλακτος, γίνεται
ο άνθρωπος, όταν συμπεριφέρεται προς τους άλλους από "θέσιν ισχύος". Και έπειτα πρέπει να
μπορεί να
τον
επιτύχει, γιατί πολύ λίγοι είναι ικανοί για ένα τέτοιο
λεπτό και δύσκολο έργο. Κλασικό και απαράμιλλο υπόδειγμα δασκάλου από αυτή την άποψη θα παραμείνει ο αρχαίος Σωκράτης (όπως τον παρουσιάζουν τα
κείμενα των μαθητών του, του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα). Αυτός – έλεγε
στους νέους που του ζητούσαν τα φώτα του - δεν ξέρει τίποτα και όπως η μητέρα του, η Φαιναρέτη η μαμή, ξεγεννούσε τις επίτοκες μητέρες, δεν
γεννούσε τα παιδιά που έφερνε στον κόσμο, το μόνο που μπορούσε και εκείνος
να τους προσφέρει, είναι να τους παρασταθεί στον πνευματικό τοκετό, για να γεννήσουν υγιείς ιδέες, όχι
ανάπηρα πλάσματα. Η "μαιευτική" λοιπόν είναι η μέθοδος και η τέχνη τον αληθινού δασκάλου. Με αυτήν ό,τι μαθαίνει ο νέος είναι δική
του, κατάσταση, όχι ξένη εισφορά. Κάτι περισσότερο: με αυτή μαθαίνει το
"πώς να μαθαίνει", μόνος και αυτοδύναμος.
Το πώς επομένως θα πάψει να χρειάζεται το δάσκαλο.
Άφησα τελευταία την κύρια ιδιότητα (ορθότερα: την πρώτη αρετή)
του
δασκάλου: την αγάπη του στο παιδί.
Είναι απίστευτο με πόση αγάπη (ανιδιοτελή, θερμή, αφειδώλευτη) αφοσιώνεται ο αληθινός δάσκαλος στους
μαθητές του. Το παιδί
που
του εμπιστεύτηκαν να διδάξει, γίνεται ο άξονας της
ζωής του, αυτό της δίνει το περιεχόμενο και το νόημά
της.
Έχουμε και στο
κεφάλαιο τούτο της ψυχολογίας του δασκάλου ένα
κλασικό και απαράμιλλο υπόδειγμα: την άγια μορφή του Pestalozzi σε ένα ατελείωτο έργο του ("ο
άρρωστος Pestalozzi προς το υγιές Κοινόν", 1812) εξομολογείται: «Όταν μέσα
στη
συναίσθηση της μεγάλης καταστροφής, μέσα στην πιο μεγάλη αγανάκτησή μου για όσα με περιτριγύριζαν, έβρισκα ένα παιδί στο δρόμο και το ‘βαζα κοντά στο στήθος μου και το μάτι του εσωτερικού του ουρανού μόλις έστω άγγιζε
το σκληρό μου βλέμμα, τότε χαμογελούσε αμέσως το μάτι μου όπως
το
μάτι τον παιδιού και ξεχνούσα ουρανό και γη, ξεχνούσα ακόμη – θα ‘λεγα – και του Θεού και των
ανθρώπων τη δικαιοσύνη και ζούσα μέσα στη μακαριότητα της ανθρώπινης φύσης και της αγίας αθωότητάς της, έτσι καθώς
χαιρόμουν
κυριολεκτικά, ή μάλλον ξανάβρισκα τον εαυτό μου μέσα
στο παιδί που κρατούσα πάνω στο στήθος μου. Ξαναχαιρόμουν τότε πάλι με βαθιά συγκίνηση για την ύπαρξη μου με την άγια χαρά που έβαζε μέσα στην ερημωμένη μου
ψυχή η ύπαρξη τον παιδιού που καθόταν πάνω μου». Ας προσέξουμε σ’ αυτήν τη θαυμάσια σελίδα τη φράση
του μεγάλου
Ελβετού: "Ξανάβρισκα τον εαυτό μου μέσα στο παιδί". Με την αγάπη που διεγείρει ανεξάντλητα την παιδαγωγική
ακτινοβολία, ο αληθινός
δάσκαλος ξαναβρίσκει
τον
εαυτό τον μέσα στο παιδί.
Π. Παπανούτσος, "Οι δρόμοι
της ζωής".
ΚΕΙΜΕΝΟ
2
«ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ»
Ότι οι πολίτες που θα
μορφώνονται στη σχολική μας εκπαίδευση είναι, έκτος
απροόπτου προορισμένοι να ζήσουν σε μιαν Ευρώπη χωρίς σύνορα, όπου θα μπορούν να διακινούνται ελεύθερα
στις
χώρες της Κοινότητας, να ζουν και να εργάζονται σ' αυτές και να συνεργάζονται στενά με τους πολίτες άλλων χωρών
της
Ενωμένης Ευρώπης, επιβάλει να γίνουν οι ανάλογες, προβλέψεις τόσο στο
εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδος όσο και στα συστήματα των άλλων
ευρωπαϊκών χωρών. Μερικές απ' αυτές είναι: η καλύτερη γνωριμία
των λαών μεταξύ τους στο επίπεδο της γλώσσας, της ιστορίας και του πολιτισμού, η αμοιβαία κατανόηση,
η αναζήτηση των χαρακτηριστικών που ενώνουν τους
λαούς μεταξύ τους με
παράλληλη άμβλυνση των αντιθέσεων, η τόνωση των συγκλίσεων, ο σεβασμός των
διαφορών, των ευαισθησιών και των
ιδιαιτεροτήτων κάθε λαού, η καλλιέργεια των βαθύτερων πολιτισμικών δεσμών και αξιών που ενώνουν την Ευρώπη αποτελώντας ότι είναι γνωστό ως
δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός.
Μέσα από την
παιδεία των λαών της Ευρώπης
πρέπει να εκλείψει η «ιστορία
του
μισούς», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η
απαραίτητη «ιστορική μνήμη» κάθε λαού θα καταλήξει σε «ιστορική λήθη».
Με λίγα λόγια, η παιδεία μας - καθώς και η
παιδεία των άλλων ευρωπαϊκών
χωρών – πρέπει να διαχύσει σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα και στο πεδίο της
αγωγής των αυριανών Ευρωπαίων πολιτών τη λεγόμενη ευρωπαϊκή
διάσταση. Πρέπει
επίσης
να διευκολύνει και να αξιοποιήσει μεταξύ των
λαών της Ευρώπης τη διακίνηση των ιδεών, των προβληματισμών και των εμπειριών
στην
παιδεία και τον
πολιτισμό, ώστε ότι
ονομάζεται Ενωμένη Ευρώπη να
πραγματωθεί βαθμηδόν στο πιο απαιτητικό και ουσιαστικό επίπεδο, το επίπεδο
της παιδείας και συνειδησιακό επίπεδο.
Κι όλα αυτά χωρίς η παιδεία να αποβεί εις βάρος της προσδιοριστικής για κάθε χώρα διάστασης: της εθνικής παιδείας και της καλλιέργειας εθνικής συνείδησης.
Δεν χρειάζεται – ούτε άλλωστε το επιτρέπει ο χώρος -
να επιχειρηματολογήσει
κανείς, γιατί η εθνική παιδεία και η εθνική συνείδηση
δεν
συγκρούονται αντιστοίχως
προς
την ευρωπαϊκή παιδεία
και
την ευρωπαϊκή συνείδηση.
Η καλλιέργεια της γλώσσας, της παράδοσης, της θρησκείας, των δεσμών που συνέχουν συγχρονικά και
διαχρονικά ένα έθνος, ο υγιής εθνισμός με μια λέξη, όχι μόνο δεν συνιστά αντίφαση στο θεσμό της Ενωμένης Ευρώπης, αλλά αποτελεί προϋπόθεση υπάρξεως του. Η υπέρβαση του εθνισμού κάθε χώρας
- μέλους χάριν μιας Ενωμένης Ευρώπης δεν σημαίνει και κατάδυση του εθνισμού, ως χωριστής και αυθύπαρκτης ιστορικής συνείδησης κάθε λαού. Αλλιώς η Ενωμένη Ευρώπη θα κατέληγε να είναι «σφουγγάρι»
στην ιστορία και
τη
συνείδηση κάθε εθνικής οντότητας. (...)Μέσα στις νέες πραγματικότητες που
δημιουργήθηκαν ανήκει και η καθιέρωση,
επανεκτίμηση ή επαναβεβαίωση
νέων
(υπ’ αυτή την έννοια) αξιών. Αξίες όπως η προστασία του περιβάλλοντος,
η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο σεβασμός της πολιτιστικής παράδοσης κάθε λαού, n διασφάλιση της παγκόσμιας ειρήνης, η εξασφάλιση της
ελευθερίας και
η εδραίωση της
δημοκρατίας προβάλλονται και
υποστηρίζονται διεθνώς με πραγματική έμφαση Ένας νέος ανθρωπισμός που επαναφέρει τον άνθρωπο ως αξία, έναν άνθρωπο συμφιλιωμένο με το περιβάλλον και αγωνιζόμενο για την ευρύτερη διασφάλιση και τον σεβασμό
αξιών, πως οι
προαναφερθείσες, έναν άνθρωπο εθνιστή αλλά όχι
εθνικιστή, έναν άνθρωπο που καταλύει
ή αψηφεί τα γεωγραφικά
σύνορα, αναζητώντας
ευρύτερες και ουσιώδεις συγκλίσεις αντί των στρατιωτικών συμφωνιών και των
ιδεολογικών συστρατεύσεων. Ο νέος αυτός άνθρωπος,
κυρίαρχος και όχι ενεργούμενο της τεχνολογίας, είναι
ένας μεταπολιτικός και μεταπολιτικός
ανθρωπισμός που δίνει στην παιδεία και την πολιτισμική καλλιέργεια του όπου γης
ανθρώπου πρωτεύουσα και
καθοριστική θέση.
Αυτές οι
νέες (ή ανανεωμένες αξίες), συγκερασμένες με τις παλιές, παραδοσιακές και
δοκιμασμένες αξίες που συνθέτουν τη φυσιογνωμία της
δικής μας χώρας, πρέπει να αποτελέσουν τοv άξονα του έτερου, και
κυριότερου, σκεπούς της σχολικής παιδείας: της αγωγής ή μάλλον, της μόρφωσης
του ανθρώπου εις άνθρωπον.
ΚΕΙΜΕΝΟ
3
Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!
5 Οκτωβρίου 2020
Παγκόσμια Ημέρα των Εκπαιδευτικών
Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!
Κι ό,τι σ’
απόμεινε ακόμη στη ζωή σου,
Μην τ’ αρνηθείς! Θυσίασέ το ως τη στερνή πνοή σου!
Χτίσ’ το παλάτι,
δάσκαλε σοφέ!
Κι αν λίγη δύναμη μές στο κορμί σου μένει,
Μην κουρασθείς. Είν’ η ψυχή σου ατσαλωμένη.
Θέμελα βάλε τώρα πιο βαθιά,
Ο πόλεμος να μην μπορεί να τα γκρεμίσει.
Σκάψε βαθιά. Τι
κι αν πολλοί σ’ έχουνε λησμονήσει;
Θα θυμηθούνε κάποτε κι αυτοί
Τα βάρη που κρατάς σαν Άτλαντας
στην
πλάτη,
Υπομονή! Χτίζε, σοφέ, της κοινωνίας το παλάτι!
Κωστής Παλαμάς, "Στον
Δάσκαλο"
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α
Α1.
Να πυκνώσετε το περιεχόμενο των δύο πρώτων παραγράφων του
κειμένου 2
σε 60-70 λέξεις (μονάδες 20)
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να αναπτύξετε σε κείμενο 70-80 λέξεων το νόημα της άποψης του
συγγραφέα του κειμένου 1: «Επιτυχημένος είναι ο δάσκαλος που
έκανε με το
έργο
του, τόσο ώριμο το μαθητή του, ώστε εκείνος να μην
τον χρειάζεται πια». (μονάδες 8)
Β2. Ποιος τρόπος πειθούς κυριαρχεί στην τελευταία παράγραφο του Κειμένου
1; Ποια μέσα εντοπίζετε; (μονάδες 10)
Β3. Ποια
είναι τα δομικά μέρη της προτελευταίας παραγράφου
του κειμένου 2 και πώς οργανώνεται ο λόγος
σε αυτήν
(μονάδες 5);
Ποια είναι η πρόθεση του συντάκτη; (μονάδες
5)
ΘΕΜΑ Γ
Πώς αντιλαμβάνεται τον ρόλο του δασκάλου το ποητικό υποκείμενο στο
ποίημα;
Να αναπτύξετε το
ερμηνευτικό
σας σχόλιο χρησιμιμοποιώντας τουλάχιστον τρεις κειμενικούς
δείκτες σε 150- 200 λέξεις. (μονάδες
15)
ΘΕΜΑ Δ
Χρησιμοποιώντας τα κείμενα αναφοράς, να υποθέσετε ότι είστε μέλος της Βουλής των Εφήβων και έχετε αναλάβει να παρουσιάσετε σύντομα σε μια συνάντηση τις απόψεις σας σχετικά με το περιεχόμενο της ευρωαπαϊκής αλλά και την προσωπικότητα του δασκάλου όπως πρέπει
πλέον
να διαμορφωθεί.
Το κείμενό σας
να είναι 300- 400 λέξεις.
(μονάδες 30)
Ενδεικτικές απαντήσεις
Α1.
Η εκπαίδευση πρέπει να
προσαρμοστεί
στη νέα πραγματικότητα μιας Ευρώπης χωρίς σύνορα,
όπου οι
πολίτες συνεργάζονται και ζουν ελεύθερα σε διαφορετικές χώρες. Προτεραιότητες αποτελούν η αλληλοκατανόηση, η καλλιέργεια
πολιτισμικών δεσμών και
η ενίσχυση της ενότητας των λαών, με σεβασμό στις ιδιαιτερότητές τους.
Η παιδεία οφείλει να προάγει την ιστορική μνήμη,
αποφεύγοντας τη δημιουργία αντιθέσεων
και εστιάζοντας στις
κοινές ευρωπαϊκές αξίες.
Β1. Ένας επιτυχημένος δάσκαλος δεν περιορίζεται στη μετάδοση γνώσεων, αλλά καλλιεργεί την κριτική σκέψη και την αυτονομία του μαθητή. Ο στόχος του είναι να
διαμορφώσει έναν
ώριμο και ανεξάρτητο άνθρωπο, ικανό να
αξιολογεί και να αποφασίζει μόνος του για τη ζωή του. Η πραγματική επιτυχία έγκειται στο να καταστεί
ο μαθητής αυτάρκης, απαλλαγμένος από την ανάγκη
καθοδήγησης, και να
αποκτήσει τη δύναμη να χαράξει τη δική
του πορεία, βασιζόμενος στις
δικές του ιδέες και αξίες.
Β2. Στην τελευταία
παράγραφο του κειμένου 1 κυριαρχεί
η επίκληση στο συναίσθημα
(πάθος). Ο συγγραφέας
αξιοποιεί την
προσωπική μαρτυρία
του Pestalozzi,
η οποία περιγράφει
τη
συναισθηματική δύναμη της σχέσης δασκάλου-μαθητή, προκειμένου να αναδείξει τη βαθιά αγάπη
και αφοσίωση του αληθινού δασκάλου.
Μέσα πειθούς:
1. Παραδείγματα/Προσωπική
εμπειρία: Η εξομολόγηση του Pestalozzi ενισχύει τη συναισθηματική σύνδεση
με
τον αναγνώστη.
2. Συναισθηματικά φορτισμένη γλώσσα: Φράσεις
όπως "ξανάβρισκα τον εαυτό μου μέσα
στο παιδί"
αποπνέουν τρυφερότητα και ενσυναίσθηση.
3. Επίκληση στο ήθος: Παρουσιάζοντας τον Pestalozzi
ως πρότυπο, ο συγγραφέας προσδίδει
αξιοπιστία στο
επιχείρημα.
Β3. Δομικά μέρη της προτελευταίας παραγράφου του κειμένου 2:
1. Θεματική περίοδος: "Δεν χρειάζεται – ούτε
άλλωστε το επιτρέπει ο χώρος -
να επιχειρηματολογήσει
κανείς, γιατί η εθνική παιδεία και η εθνική συνείδηση δεν συγκρούονται αντιστοίχως προς την ευρωπαϊκή παιδεία
και την ευρωπαϊκή συνείδηση."
o Παρουσιάζεται η κεντρική ιδέα: η εθνική και ευρωπαϊκή παιδεία δεν
είναι ανταγωνιστικές.
2. Λεπτομέρειες:
"Η καλλιέργεια της γλώσσας, της παράδοσης, της θρησκείας... προϋπόθεση υπάρξεώς του."
o Παρέχονται στοιχεία που αιτιολογούν τη θέση,
με έμφαση στην αξία της εθνικής ταυτότητας για τη
συνοχή της Ενωμένης Ευρώπης.
3. Κατακλείδα (υπάρχει):
"Η υπέρβαση του εθνισμού κάθε
χώρας - μέλους... κάθε εθνικής οντότητας."
o Καταλήγει ότι η διατήρηση της εθνικής ταυτότητας
δεν απειλεί, αλλά
ενισχύει το ευρωπαϊκό
όραμα.
Οργάνωση λόγου:
• Λογική δομή: Εισάγεται η θέση,
αναπτύσσεται με αιτιολόγηση και συνοψίζεται με την κατακλείδα.
• Συνοχή: Επιτυγχάνεται με διαρθρωτικές λέξεις όπως "όχι μόνο", "αλλιώς".
Πρόθεση συντάκτη:
Ο συντάκτης στοχεύει να
υποστηρίξει τη συνύπαρξη εθνικής και ευρωπαϊκής συνείδησης, προβάλλοντας την
καλλιέργεια της εθνικής ταυτότητας ως απαραίτητη για
την
επιτυχία της Ενωμένης Ευρώπης.
Γ. Στο κείμενο 3, το ποιητικό υποκείμενο αντιλαμβάνεται τον δάσκαλο ως πνευματικό καθοδηγητή.
Η επίδρασή του
στον
μαθητή υπερβαίνει τη μετάδοση γνώσεων και
αγγίζει την ουσιαστική διαμόρφωση της ψυχής και
του
πνεύματος του
μαθητή, προσπαθώντας να
συμπορεύεται ψυχικά μαζί του. Αυτό γίνεται φανερό
από
την παρομοίωση "να γίνεται( σαν) παιδί
με
τα παιδιά", όμοιος δηλαδή στη νεανικότητα
και την ευαισθησία,
διατηρώντας μια γέφυρα επικοινωνίας.
Η ικανότητά του να προσαρμόζεται και να
συμμερίζεται τις
ανησυχίες
τους είναι υψίστης σημασίας. Με την
αντίθεση "να οδηγεί
χωρίς να εξουσιάζει" αναδεικνύεται η παιδαγωγική στάση που απορρίπτει την αυταρχικότητα και προάγει την ελευθερία της σκέψης. Τέλος, με
τη
μεταφορά "να
μένει στην ψυχή
τους" , φαίνεται η
ανεξίτηλη πνευματική
παρακαταθήκη που αφήνεται στην ψυχή
του παιδιού από την αλληλεπίδραση με το δάσκαλο.
Από την προσωπική μου εμπειρία,
ο δάσκαλος παίζει
σημαντικό ρόλο στη σχέση που θα
αποκτήσει ο μαθητής με τη γνώση γενικά, αλλά και με τον εαυτό του ειδικά. Ο δάσκαλος βοηθά τον μαθητή, τελικά, να
αποκτήσει την προσωπική του ταυτότητα.
ΘΕΜΑ Δ.
Αξιότιμα μέλη της Βουλής των Εφήβων,
Η σύγχρονη εποχή, με τις ταχύτατες κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές, απαιτεί μια νέα θεώρηση τόσο για το
περιεχόμενο της ευρωπαϊκής παιδείας όσο και για την προσωπικότητα του δασκάλου.
Αντλώντας στοιχεία από τα
Κείμενα 1 και 2, θα ήθελα να
παρουσιάσω την οπτική
μου για τις απαραίτητες προσαρμογές στην εκπαίδευση
και τον παιδαγωγικό ρόλο του δασκάλου.
Η ευρωπαϊκή διάσταση της παιδείας, όπως περιγράφεται στο Κείμενο 2,
δεν είναι απλώς μια γνώση των
πολιτισμικών και ιστορικών ιδιαιτεροτήτων των ευρωπαϊκών
λαών. Οφείλει
να προάγει τη συνεργασία, την κατανόηση και
τον
σεβασμό στις διαφορές, ενισχύοντας
παράλληλα
τις κοινές αξίες
της δημοκρατίας, της
ελευθερίας και της αλληλεγγύης.
Μέσα από τη γλώσσα, την ιστορία
και τον πολιτισμό, οι
μαθητές πρέπει να
εξοπλιστούν με
γνώσεις και δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να
ζήσουν
και να εργαστούν σε μια Ευρώπη χωρίς σύνορα. Παράλληλα, η παιδεία οφείλει να
διαφυλάσσει την εθνική ταυτότητα, προάγοντας έναν υγιή εθνισμό, όπως υπογραμμίζεται,
που δεν αντιμάχεται την ευρωπαϊκή συνείδηση,
αλλά τη συμπληρώνει δημιουργικά.
Ωστόσο,
για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, καθοριστικός είναι ο
ρόλος του δασκάλου.
Όπως
περιγράφεται
στο Κείμενο 1, ο δάσκαλος πρέπει να προσεγγίζει
τον μαθητή με κατανόηση, αγάπη
και ενσυναίσθηση. Είναι εκείνος
που,
παραμένοντας πνευματικά νέος, θα
γεφυρώσει το χάσμα των γενεών και θα
διαμορφώσει αυτόνομους ανθρώπους, ικανούς να σκέφτονται και να δρουν ανεξάρτητα. Ο επιτυχημένος δάσκαλος δεν
εξουσιάζει,
αλλά
εμπνέει, καλλιεργώντας τις δεξιότητες των μαθητών ώστε να μην τον
χρειάζονται πια.
Συμπερασματικά, η παιδεία του μέλλοντος πρέπει
να συνδυάζει την εθνική και την
ευρωπαϊκή διάσταση, ενισχύοντας τις
δημοκρατικές αξίες. Ο δάσκαλος, ως φάρος παιδαγωγίας, οφείλει
να προσαρμοστεί στις σύγχρονες ανάγκες, μεταδίδοντας όχι μόνο γνώσεις αλλά και ήθος, κρίση και αυτονομία.
Η επιτυχία αυτής της παιδείας
θα κριθεί από το αν θα καταφέρει να διαμορφώσει
πολίτες έτοιμους να
ανταποκριθούν στις προκλήσεις μιας
Ενωμένης Ευρώπης και ενός παγκοσμιοποιημένου κόσμου.
Σας ευχαριστώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου