ΕΚΘΕΣΗ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Α- Κείμενο

«Τόσο οι μεγάλες επιχειρήσεις όσο και οι κυβερνητικοί μηχανισμοί κατευθύνονται από μια γραφειοκρατία. Οι γραφειοκράτες είναι ειδικοί στη διαχείριση πραγμάτων και ανθρώπων . Λόγω του μεγέθους του μηχανισμού που πρέπει να διοικηθεί και της αφηρημενοποίησης που προκύπτει , η σχέση των γραφειοκρατών με το λαό είναι σχέση πλήρους αλλοτρίωσης . Οι διοικούμενοι είναι αντικείμενα τα οποία οι γραφειοκράτες βλέπουν χωρίς αγάπη , ούτε μίσος , αλλ’ εντελώς απρόσωπα .Ο διευθυντής γραφειοκράτης δεν πρέπει να έχει αισθήματα σε ό, τι αφορά την επαγγελματική του δραστηριότητα .Πρέπει να μεταχειρίζεται τους ανθρώπους σαν να ήταν αριθμοί ή πράγματα .Καθώς το απέραντο της οργάνωσης και ο άκρος καταμερισμός της εργασίας δεν επιτρέπει σε κανένα άτομο να δει το σύνολο , καθώς δεν υπάρχει καμιά οργανική , αυθόρμητη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων ατόμων ή ομάδων μέσα στη βιομηχανία , οι διευθυντές γραφειοκράτες είναι απαραίτητοι. Χωρίς αυτούς , η επιχείρηση θα κατέρρεε σε σύντομο χρονικό διάστημα , αφού κανείς δε θα μπορούσε να γνωρίζει το μυστικό που την κάνει να λειτουργεί. Οι γραφειοκράτες είναι τόσο απαραίτητοι όσο και οι τόνοι από χαρτί που καταναλώνεται κάτω από την καθοδήγηση τους .Ακριβώς επειδή ο καθένας νιώθει, μ’ ένα αίσθημα αδυναμίας , το ζωτικό ρόλο των γραφειοκρατών , αισθανόμαστε απέναντι σ’ αυτούς ένα σχεδόν θεϊκό σεβασμό .Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι αν δεν υπήρχαν οι γραφειοκράτες , το καθετί θα γινόταν κομμάτια και οι άνθρωποι θα πέθαιναν της πείνας…».(Εριχ Φρομμ)

Β – Παρατηρήσεις

1- Να γραφεί η περίληψη του παραπάνω αποσπάσματος.

2- «Οι διοικούμενοι…απρόσωπα » : Τι εννοεί με τη φράση αυτή ο συγγραφέας;

3- «Ακριβώς επειδή ο καθένας ….της πείνας » : Στο απόσπασμα αυτό να χωρίσετε προτάσεις σε κύριες και δευτερεύουσες και να αναγνωρίσετε το είδος των δευτερεύουσων προτάσεων .

4- Να γραφούν τα αντώνυμα των λέξεων: αδυναμία, αυθόρμητη , επαγγελματική , δραστηριότητα ,επιτρέπω .

Γ- Θέμα Έκθεσης :

Για ποιους λόγους πιστεύετε ότι ο γραφειοκρατικός μηχανισμός δυσλειτουργεί ;

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1- Στο παραπάνω κείμενο του ο συγγραφέας ,Έριχ Φρομμ, αναφέρεται στο φαινόμενο της γραφειοκρατίας και στη σχέση των γραφειοκρατών με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Πιο συγκεκριμένα ο συγγραφέας τονίζει, αρχικά ,την αναγκαιότητα της γραφειοκρατίας τόσο για τις μεγάλες επιχειρήσεις , όσο και για τα κράτη. Συνεχίζει υποστηρίζοντας ότι οι σχέσεις γραφειοκρατών και λαού είναι αλλοτριωμένες , επειδή ο οι γραφειοκράτες αντιμετωπίζουν ψυχρά και χωρίς συναισθήματα το λαό .Αντιμετωπίζουν οι γραφειοκράτες , επίσης , τους ανθρώπους ως αντικείμενα ή αριθμούς εξαιτίας της εξειδίκευσης της εργασίας τους .Ο συγγραφέας καταλήγει με τα αισθήματα των υπολοίπων απέναντι στους γραφειοκράτες .Σύμφωνα με την άποψη του οι υπόλοιποι πολίτες αισθάνονται φόβο και δέος γι’ αυτούς εξαιτίας του σημαντικού τους ρόλου

2- Ο συγγραφέας με τη φράση αυτή εκφράζει την άποψη του για πώς οι γραφειοκράτες αντιμετωπίζουν τους διοικούμενους . Σύμφωνα με αυτόν, δηλαδή , τους αντιμετώπιζουν εντελώς αδιάφορα χωρίς ούτε αγάπη , ούτε μίσος. Οι γραφειοκράτες δεν τρέφουν κανένα συναίσθημα για τα άτομα με τα οποία έρχονται σε επαφή . Και τούτο συμβαίνει επειδή η φύση και ο καταμερισμός της εργασίας τους δεν τους επιτρέπουν να βλέπουν το συνολική εικόνα του ανθρώπου, τον άνθρωπο ως προσωπικότητα. Αντίθετα οι φορείς της γραφειοκρατίας είναι υποχρεωμένοι να κατακερματίζουν τις ανθρώπινες επαφές και συναλλαγές .Επομένως χάνουν τη φυσική και αυθόρμητη επαφή με τους συνανθρώπους τους και τους συμπεριφέρονται απρόσωπα.

3 Αναγνώριση προτάσεων :

Πρώτη περίοδος
• επειδή ο καθένας ….των γραφειοκρατών	: Δευτερεύουσα επιρρηματική αιτιολογική.
•Ακριβώςαισθανόμαστε…θεϊκό σεβασμό .	: Κύρια πρόταση , κρίσεως , καταφατική .
Δεύτερη περίοδος
• Οι άνθρωποι πιστεύουν	: Κύρια πρόταση κρίσεως καταφατική.
• ότι – το καθετί θα γινόταν κομμάτια	: Δευτερεύουσα ονοματική ειδική πρόταση που λειτουργεί ως αντικείμενο του ρήματος της κύριας πιστεύουν .
• και οι άνθρωποι θα πέθαιναν της πείνας	: Δευτερεύουσα ονοματική ειδική πρόταση που συνδέεται με την προηγούμενη παρατακτικά και λειτουργεί ως αντικείμενο του ρήματος της κύριας πρότασης πιστεύουν .
• αν δεν υπήρχαν οι γραφειοκράτες	: Δευτερεύουσα επιρρηματική υποθετική πρόταση.

4- Αντώνυμα :

Αδυναμία	: Δύναμη
Αυθόρμητη	: Προμελετημένη
Επαγγελματική	: Ερασιτεχνική
Δραστηριότητα	: Αδράνεια
Επιτρέπω	: Απαγορεύω

Γ- Έκθεση

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι τόσο οι μεγάλες επιχειρήσεις , όσο και το ίδιο το κράτος, για να επιβιώσουν έχουν αναπτύξει ένα γραφειοκρατικό μηχανισμό . Ο μηχανισμός αυτός στηρίζεται σε μια ενιαία ορθολογική και ιεραρχική οργάνωση αξιωμάτων και καταμερισμό της εργασίας με τυπικούς και απρόσωπους κανόνες . Είναι επίσης , οργανωμένος έτσι , ώστε να μπορεί να εκτελεσθεί ένα σύνθετο διοικητικό έργο και να διοικηθεί ένας μεγάλος αριθμός ατόμων. Αν και η ύπαρξη της γραφειοκρατίας φαίνεται αναγκαία, παρατηρείται δυσλειτουργία και αναποτελεσματικότητα της δράσης της σε σχέση με το έργο που έχει αναλάβει να πραγματοποιήσει.

Η δυσλειτουργία της αυτή οφείλεται καταρχάς στην έλλειψη σωστής οργάνωσης, στον υπερβολικό αριθμό υπαλλήλων και στην έλλειψη σύγχρονου εξοπλισμού. Στις περισσότερες υπηρεσίες ,δηλαδή, δεν έχει γίνει ακριβής καταμερισμός εργασίας και ευθύνης για την κάθε εργασία * αλλά επικρατεί μια σύγχυση σχετικά με το ποιος έχει αναλάβει κάθε εργασία και επομένως ποιος είναι υπεύθυνος για αυτήν. Ταυτόχρονα , δεν έχουν εγκατασταθεί σύγχρονα μηχανήματα , όπως ηλεκτρονικοί υπολογιστές ή και αν έχουν εγκατασταθεί το προσωπικό δεν γνωρίζει να τα χειρίζεται. Το αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση είναι η δυσκαμψία , η βραδύτητα στις διαδικασίες και η αποφυγή ανάληψης ευθυνών που εξαντλούν και κουράζουν τον πολίτη.

Ως άμεσες συνέπειες των παραπάνω είναι η τυπολατρία , ο υπερβολικός αριθμός τυπικών διαδικασιών και η παθητικότητα που χαρακτηρίζει , συχνά, τους γραφειοκράτες . Πιο συγκεκριμένα το γραφειοκρατικό σύστημα δεν παρουσιάζει καμία ευελιξία , τα πάντα πρέπει να γίνονται σύμφωνα με το γράμμα του νόμου. Συχνά για ασήμαντες λεπτομέρειες μπλοκάρεται ολόκληρη η γραφειοκρατική διαδικασία , με αποτέλεσμα ο πολίτης να υφίσταται μια απίστευτη ταλαιπωρία και εκνευρισμό .Ο γραφειοκράτης πάλι δεν παρεμβαίνει προκειμένου να διευκολυνθεί ο πολίτης , αλλά επιμένει στο γράμμα του νόμου, γιατί δεν ενθαρρύνεται να αναλάβει πρωτοβουλίες.

Τελικά, ο τόσο απαραίτητος γραφειοκρατικός μηχανισμός, εξαιτίας των παραπάνω καταντά να γίνεται τροχοπέδη στην καθημερινή ζωή των πολιτών , οι οποίοι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στη λειτουργικότητα του και στη διαφάνεια των εκπροσώπων του. Τούτη η διαπίστωση μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να ληφθούν άμεσες και δραστικές λύσεις , όπως σωστή διοικητική οργάνωση ή η δημιουργία κινήτρων στους υπαλλήλους , ώστε και ο γραφειοκρατικός μηχανισμός να επιτελεί σωστά το έργο του και οι πολίτες να αποκαταστήσουν την πίστη τους σ’ αυτόν.